SELANİK KARAFERYE KÖY VE MAHALLE ADLARI- BALKAN KIZLARI

Gidiyorlar, sabaha karşı

Baldırlarına tırmanan çamurlarla

Gidiyorlar....Kağnılara asılmış kıl torbalardaki

Yağsız, tuzlu hamurlarla

Gidiyorlar

Okuyarak göklerdeki yıldızları

Gidiyorlar

Kanlı geçitleri aşarak, eğim de eğim

Balkan kızları.......

Gidiyorlar, yorgun,susak ve çatık

Sabah ayazına, gece yağmurlarına açık

Sarı öküzlerin ardında, fidan kızlar

Gidiyorlar, kirpiklerinde gümüş damlacıklar

Gidiyorlar, şakaklarında altın yaldızlar

Bırakmışlar, Tuna'nın cennet boylarını

Bırakmışlar, Tuna'ya ışık, ses, renk götüren

Dağları, bayırları yeşil başak denizine çeviren

Bırakmışlar büyük soylarını.....

Bırakmışlar ne varsa; kışla, tapınak, ev, ekmek

Bırakmışlar; gazi, şehit, tarih, ülke, emek

Gidiyorlar, okuyarak bulutlu göklerde

Görünebilen son yıldızları.....

Gidiyorlar kanlı geçitleri aşarak, eğim de eğim

Balkan kızları....

Susuyorlar, dönmeyesi kalan mutlu illere

Susuyorlar, düğümlenmiş tarihin acısı dillere

Susuyorlar, Selanik'e, Manastır'a,Üsküp'e, Yanya'ya

Susuyorlar, arslanı göçmen yaşatan kahpe dünyaya

Susuyorlar, salkım salkım dökülüp kalan soylara,soplara

Susuyorlar, vızıldayan kurşunlara, inleyen toplara

Düşüyorlar sarı öküzlerin ardında fidan kızlar

Ölüyorlar altın şakaklarda kanlı yaldızlar....

Şeref Tipi'nin 1939'da yazdığı  "Balkan kızları"şiiri...

.................................

"Ramazan Bayramını Rumeli'de memleketimizde kutladık. On gün sonra porte (çift kanatlı) kapılarımızı çekerek memleketten çıktık.  Kamyona doluştuk. Karacalar boğazına bakarak gidiyoruz. O boğazdan köye son bir kez baktık. Bu noktada bir feryad koptu, kadınlar ağlıyordu."İşte köyün minaresi kaldı, evin çatısı kaldı" derken, köydeki son kez görebildikleri noktalara baka baka köyden büyük bir hüzünle uzaklaşıyorlardı. En son minare de kaybolunca yönlerini çeviriyorlardı artık.....3 gün Karaferye'de kaldık.Yağmurluydu hava,eşyalarımız ıslandı, oradan trenle Selanik'e geldik.1924 Kurban Bayramında ise Giresun'daydık"  Mehmet Kırca anılarını İhsan Tevfik'in "Mübadele" isimli kitabında böyle anlatıyor.

Annanem de Karaferye'yi  şehir merkezi olarak anlatırdı. Alışveriş için Karaferye'ye geldiklerini, mübadelede trene binmek için geldikleri Karaferye'nin  garından bahsederdi. 

Selanik ili Karaferye kazasından mübadele zamanında  gelenlerin tasnifini yaptığımda,  14 köy, 12 çiftlik ve 10 mahalleden oluştuğunu görmekteyiz. Toplam da 1924 aile için tasfiye talepnamesi düzenlenmiş. Ağustos nahiyesinin bir kısmı ile  Viçeste köyünün tamamına yakınının mesleği -ipekçi,çiftçi- olarak görülmektedir. İlçe merkezi olduğundan dolayı nüfus, birçok meslek grubundan oluşmaktadır. Her çiftlikte birer tane "kimyager" bulunmaktadır. 
Meslek grupları nalbant, helvacı,leblebici, saraç, cambaz, tornacı, saatçi, fesçi, müfettiş, kolağası,memur, ipekçi, terzi, marangoz, fotoğrafçı, semerci, ziraatçi, rençber, demirci,öğretmen,binbaşı, kunduracı, eczacı,kimyager olarak görülmektedir.

Mübadele'den önce Karaferye'ye bağlı köyler-mahalleler ve çiftliklerin adları aşağıda.....

KÖYLER		ÇİFTLİKLER
Ağustos nahiyesi		Menlek
İğnepınar		Yovakos
Kulubeler		Lulumara
Viçeste		Çirkofyan
Çiflaik		Lotrus
Buvatoş		Kabahor
Yeniköy		İstavroz
Rabsomanik		Podrum
Babatekkesi		Kolora
Çağlayık		Nevrarin
Zepeşte		Kırçalı
Topalan		Kobanovaizir
Bayır
Hıdırlı
MAHALLE
Kemalbey
Eyne
Çermen
Cedid
Yolageldi
Sinanbey
Hamidiye
Çarşıbaşı
Çiflaik
Sofpos

Karaferye'den gelenlerin yerleştirildikleri yerler ise şöyle

İSTANBUL

Boğaziçi /Yenimahalle, Üsküdar/ Caferağa köyü, Karagümrük, Şişli, Heybeliada, Çatalca, Fatih, Maltepe, Silivri/ Fatih mahallesi, Zincirlikuyu/Zeyrek, Karaköy, Kadıköy/Fener, Cerrahpaşa/ Canbaziye mahallesi, Beyoğlu/Firuzağa mahallesi

İZMİR

Karaburun, Bergama/Rahmibey köyü, Tire, Çeşme, Alsancak, Ödemiş, Bergama/ Camii Kebir mahallesi, Çandarlı/Urla, Karşıyaka, Gökçe köyü, Menemen, Alaçatı, Bayındır, Çeşme/Sakarya mahallesi, Bornova

MANİSA

Turgutlu, Salihli, Akhisar, Kula/Medar köyü,Kırkağaç

Adana/ Osmaniye, Samsun, Konya, Sinop/Karacaköy, Amasya, Muğla/Köyceğiz, Bursa/Gemlik, Ankara, Kalecik, Aydın/Çine,  Edirne/Keşan, Giresun/Alucra, Bolu, Konya/Karaman, Kocaeli/Havadis mahallesi

ESKİŞEHİR

Arifiye mahallesi, Hoşnudiye mahallesi, 

ZONGULDAK

Meşrutiyet mahallesi, Mithatpaşa mahallesi, 

BALIKESİR

Ayvalık, Burhaniye/Muradiye köyü

ÇANAKKALE

Gelibolu/İnöz mahallesi, Çallı köyü, Karacabey, Ahmetbey ve Umurbey mahalleleri

TEKİRDAĞ

Şarköy, Malkara, Kumbağı köyü

KASTAMONU

Araç, İnebolu/Camii Kebir mahallesi

4 yıllık emeğimin sonucu olan kitabımı 2018 yılında yayınladım. Vefa örneği olmasını istediğim için ; doğduğu toprakları bir daha göremeyen buğulu,elâ gözlü tüm mübadillere ithâf ettim. 
Umarım birçok mübadile faydası olur. Kitapta Kozana'ya bağlı 61 köyde yaşayan 5140 Türk-Müslüman-Erkek nüfusa ait bilgiler bulunmaktadır. Kitabı almak isterseniz eğer sertaccihan@hotmail.com adresinden bana mail atmanız yeterlidir. 


                                                                       Sevgilerimle

GREBENE KÖY LİSTESİ -BENİM GEZECEK HALİM Mİ KALDI?

Fotoğraf 1924'de Türkler ayrılmadan hemen önce .......Fotoğraf için Sayın Gürkan Kırsever'e ayrıca  teşekkürler

Selam
Bugün Sefer bey'e ait bir anıyla başlamak istiyorum.
Kendisi ; İstanbul Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Sekreteridir, başarılarıyla örnek aldığım bir insandır. 
Vakfın bir gezisinde yolları, Grebene'nin Krifçe köyüne düşer. Köyün içinde gezerken, kendilerine "-gel bi kahve iç" diye Türkçe seslenen Sivaslı Eleni'yi görürler ve evine konuk olurlar.
Eleni, siyahlar içinde kolyeleri, küpesi ve bilezikleriyle ince güzel, bakımlı bir kadın... ama yüzüne ağır bir hüzün oturmuş. Sefer beyin iltifatlarına "aman güzellik mi kaldı artık" diye cevap verir.
Kahve daveti, misafir arzusuyla, uzoya döner.Beyaz peynir, kaz ciğeri, domates, sardalya ve tavada sucukla enfes bir çilingir sofrasına dönüşür. Sivaslı Eleni Paradiso kendi ifadesiyle yaşını 50 ve 20 olarak anlatmaya çalışır. Çünkü, Türkçe 70 demeyi unutmuş. Ailesi Sivas'ta kuyumculuk yaparmış. Bir yıl içinde annesini, arkasından eşini kaybetmiş. Avunmak için kendini torunlarına adamış. Yemek odasının duvarları ahşap tarım aletleri, tüfekler, bakır kaplarla süslenmiş.Yani  Sivas'tan göçerken getirdikleri eşyalarla.......
Eleni torunlarına Türkçe kelimeler öğrettiğini, 
-Gidin oralara bizim geldiğimiz yerleri görün dediğini söylüyormuş. 
-Peki sen?
-Benim gezecek halim mi kaldı?
..............

Rivayet odur ki; Krifçeliler, Türkiye'ye geldiklerinde, Yunanistan'da elma ürettikleri için, elma yetiştirebilecekleri toprağa yerleşmek istemişler, bu yüzden Isparta'ya gönderilmişler. Fakat oraları beğenmeyince,  yürüye yürüye  Niğde'nin Yeşilburç köyüne gelip, yerleşmişlerdir.
Bir kırmızı elmanın peşinde günlerce.......

 Halen birçoğu Yeşilburç köyünde yaşamaktadır. Her yıl Helva Şenliği düzenliyorlar. Türkiye'de yaşayan tüm Krifçeliler aileleri ile birlikte o şenliğe katılıyor. 

Grebene'den gelenler, Türkiye'de; Aydın-Söke, Giresun, Samsun, Eskişehir, Denizli İstiklal mah ve Çivril'e, Balıkesir Ayvalık-Edremit'e, İzmir Karşıyaka-Karaburun-3.Karataş mah.- Narlıdere ve Seydiköy'e, Bursa Mudanya-Gemlik, Sinop, Kastamonu Arız mahallesi, İstanbul Büyükada-Kartal-Pendik-Aksaray, Adana, Manisa-Salihli ve Isparta'ya  yerleştirilmiş.

Torişte, Viroşta ve Vençe  köylerinden gelenlerin yerleştirildikleri yerlerin isimleri yazılmamış. Fakat mübadil çocuklarından aldığım bilgiler doğrultusunda Vençe'den gelenlerin bir kısmı Afyonkarahisar Cumhuriyet köyüne, Vençe'ye bağlı eski adı Nisi, yeni adı Nisinikos olan mahalleden gelenler ise,  Uşak Merkez'e yerleştirilmiştir. 

Çoruhlu köyünün büyük bir kısmı Denizli-Çivril ve Balıkesir-Ayvalık'a yerleştirilmişler.

Halkın tamamı  çiftçilik yapıyor. 1855  adet tasfiye talepnamesi doldurulmuş.

Manastır Vilayeti Kozana Livası  (Sancağı) Grebene kazasına bağlı köy listesi....
                                                                                 Sevgilerimle

 1- Vençe                                                      2- Viroştan

 3- Hisar                                                      4- Krifçe

5- Çoruhlu                                                  6- Osnik

7- Dovratova                                               8- Devran

9- Horpeşte                                                10- Goblar

11-Kolukşaki                                             12- Sombino

13-Pigadiçe                                               14- Çotul

15- Varişte                                                 16-Girakali

17-Mila                                                     17-Dovronişta

18-Ağalos                                                 19-Şirin Kebir

20-Sirin                                                    21-Torişte

22-Karitaraka                                          23-Granoş

24-Derbent                                              25-Mavronoros

26-Pelika                                                 27-Gravoş

28-Viryodu Ormanı                                29-Virbova

30-Lişniko

SELANİK VİLAYETİ LANGAZA KAZASINA AİT KÖY-MAHALLE VE ÇİFTLİK ADLARI

Selam
Aşağıda düzenlediğim liste, 1924 yılında Türkler Selaniği terk etmeden hemen önce, komisyon eşliğinde, aile reislerinin verdiği bilgilere dayanarak oluşturulan belgelerde belirtilen, köy-çiftlik ve mahalle  isimlerine ait listedir.

Ali Güler'in "Benim Ailem-Atatürk'ün Saklanan Ailesi" adlı kitabında Langaza'da Mustafa Kemal'in kargaları kovaladığı çiftliğin adı "Tarihi Rabla Çiftliği" olarak belirtilmektedir. Ama tasfiye talepnamelerinde böyle bir çiftlik-köy ya da mahalle ismi yok.
Aynı kitapta 1939'da yayınlanan Mehmet Somer'in "çocukluğuna ait bazı hatıralar" adıyla Ulus gazetesinde yer alan makalesinde "....Hüseyin Ağa (Zübeyde hanımın erkek kardeşi) Mustafa Kemal'i çok severdi. Selanik civarında Çalı Çiftliği subaşısı olduğundan, yaz mevsiminde Mustafa Kemal'i yanına alırdı" diye bahsediyor.
Sanıyorum Atatürk'ün yazları karga kovaladığı çiftlik,  Çalı mahallesi veya Çalı köy......Bir dönem medyada "Atatürk'ün gerçek evi Langaza'da bulundu" şeklinde haberler yayınlanmaktaydı. Langaza'da bulunan çiftlik, Atatürk'ün yaz aylarını geçirdiği çiftliktir. 
Atatürk'ün yaşadığı ev ise; Selanik'te şu anda Türk Konsolosluğunun içinde bulunan evdir.  

Langaza ve köylerinden gelen Türk ve Müslüman ahali genellikle; Balıkesir Edremit- Gönen, Bursa Karacabey, İzmir Tepecik-Tire-Buca-Çiğli-Bergama-Foça-Menemen-Karşıyaka, Adapazarı,Çanakkale,Edirne Uzunköprü, Manisa-Akhisar, Eskişehir, Bilecik, İstanbul Çatalca-Silivri, Aydın-Germencik, Konya, Tekirdağ İnecik-Çorlu-Hayrabolu-Şarköy, Adana, Amasya-Gümüşhacıköy, Kırklareli-Vize'ye yerleştirilmiştir. 

Langaza ve köyleri canbazları en çok olan bir vilayet. Yaşayanların çoğunluğunun mesleği  çiftçilik olarak gözükmektedir. Bunun yanında kişilerin meslekleri de, ayrıntılı olarak belirtilmiştir.

Yoğurtcu, amele, dülger, pabuccu, soğancı, rençber, demirci, talebe, tüccar v.s. 

Bu fotoğrafları Nikos'dan aldım. Sefer Güvenç'ten  aldığım  bilgiye göre; kıyafetlerinden dolayı, bu fotoğrafların Anadolu'dan göçen Rum Ortodokslara ait olduğunu belirtti. Listeleri Devlet Arşivlerinde yayınlanan  tasfiye talepnamelerini inceleyip oluşturdum. Fotoğrafların birinin altında Lahana köyü yazıyor fakat arşiv kayıtlarında öyle bir köy yok.  Fakat Kuzey Yunanistan yer adları atlasında Langaza'ya bağlı Lahana köyü var ve yeni ismi Lachanas olarak görülüyor. 
Fotoğraflar Yunanistan arşivlerinden olduğuna göre, isimlerde söyleniş farkı olmalı. Büyük ihtimal aşağıdaki fotoğrafların çekildiği yerin  Lahne köyü  olduğunu düşünüyorum.
                                                                                                                                                                                         Sevgilerimle

SELANİK VİLAYETİ LANGAZA KAZASINA AİT  KÖY İSİMLERİ

1-Lahne                                   101- Hacı İsalar

2-Çalık                                    102- Armutcu

3-Yaykın                                  103- Çernal

4-Sulova                                  104- Lotunca pazarlı

5-Uğurlu                                  105- İstefanye Müslim

6-Karaömerli                          106- Şahinli

7-Ahmatlı                                107- Sarıcalı Umurlu

8-Otmanlı                                108- Ademköy

9-Çokallı                                  109- Karagöl

10-Kargıgöl                             110- Litoşe

11-Ayvalık                               111- Ayvalık Rumlar köyü

12-Nefvan                                112-Başköy

13-Türbes                                113- Lenkon

14-Doğancı                              114- Hacı Ramazanlı

15-Nevde                                 115- Karacaabad

16-Sivri                                    116- Ağalar

17-Gövelce                               117- Karaveliler

18-Gırmiç                                118- Islatana

19-Bayramdere                       119- Aydullu

20-Suha                                    120- Sarıyar

21-Güvezne                              121- Lanca

22-Kilbe                                   122- Başköy

23-Koçkar                                123- Çöplü

24-Vodina                                 124- Güllü

25-Ravne                                  125- Bolaylı

26-Beşik                                    126- Saraçlı

27-İnanlı                                   127- Ramnalı

28-Kavalar                               128- İsaobası

29-Eğribucak                           129- Sofa

30-Anbarköy                            130- Sivrisaltıklı

31-Yoluşlu                                 131- Haritmigöl

32-Beşik kebir                          132- Ayvalıkdere

33-Alanlı                                   133- Ahatlı

34-Lefvan                                  134- Geren

35-Yaylacık                               135- İbrahim Nedirli köyü

36-Bolaylı                                  136- Sarıcalı Umurlu

37-Kavak                                   137- Zalyur

38-Hırovasta                             138- Cevaplıdar

39-Çernik                                  139- Seydili

40-Ramazanlı                            140- Paşaköy

41-Hacı Bayramlı                     141- Şahinli

42-Dündarlı                               142- Doğanca                              

43-Yenimahalle                         143- Urumlu

44-Mavrova                               144- Haydarlar

45-Göleli                                    145- Açova

46-Küçük Beşik                        146- Koca Ağıllı

     (Beşik Sağır)

47-Maslar                                  147- Buluçlu

48-Zağliver                                148- Langavuk

49-Gölcük                                  149- Güricek

50-İstefanye                               150- Kulakçılı

51-Gözne                                    151- Lanca

52-Karacaali                              152- Focan

53-Karamahalle                        153- İçiler

54-Evgerek                                 154- Aycılı

55-Pazarlı                                   155- Hunca

56-Urlu                                       156- Purzatlı

57-Ravne                                    157- Kokala

58-Ravne-i Müslim köyü          158- Abacılar

59-Lanca                                    159- Cevablı

60-Gömeniç                               160- Ürek

61-Zalver                                   161- Karamarlı

62-Viraste                                  162- İşanlı

63-Visoka                                   163- Karadilber

64-Kurfallı                                 164- Gülce

65-Havza                                    165- Ayvalık Aşır

66-Doğancı                                 166- Osmanlı

67-Nevde                                    167- Hüvüzne

68-Çal                                         168- Alyoka

69-Sene                                       169- Saltıklı

70-Nevra                                     170- Pazargâh

71-Sarıköy                                  171- Toris

72-Saray                                      172- Yoluşlu

73-Dindarlı                                 173- Çilmar

74-Ramine                                  174- Omunduz

75-Ülezik                                     175- Ormanlı

76-Kızıllı                                     176-Kapriova

77-Uzunmahalle                         177-Kütükçü

78-Nurova                                   178-Tanrıvermişli

79-Libanova                                179- Tarmamışlı

80-Karayazılı                              180- Nebi Karacalı

81-Kopaçdere                             181- Baysılı

82-Karamarlı                              182- Balafçe

83-Aktoprak                               183-Timur Hanlar

84-Gümüşdere                            184-Büyük Beşik                         

85-Monof                                     185-Gövelce

86-Karacalı                                 186- Alçılı

87-Çavdarlı                                 187-İpriç

88-Çakırlı                                    188-Kırmışlı

89-Lotunca                                  189-Koçkar

90-Hamzalı                                  190- Sofular

91-Araklı                                     191- Baklalı

92-Guruzanlı                               192-Devekıran Rahmanlı

93-Dereli                                      193-Kara Hüseyin

94-Üçoluk                                    194-İsmailli

95-Mürselli                                  195-Araplı

96-Ayvalıkdere                            196-Gölcük Kocalılar

97-Kireçköy                                 197-Sürü

98-Ihlamur                                  198-Kömeniç

99-Lotunca Bozlu                       199-Molova

100-Kırcalı                                  200- Kargıgöl

                                                     201-Kocakasım paşa köyü

                                                     202- Osmanlı deresi köyü

                                                     203- Koçan

                                                     204- Geren

                                                     205-Acve

                                                     206-Kurfallı

                                                     207-Potereş

                                                     208- Pirnarı Kebir

                                                     209-Hasırvalta

LANGAZA MAHALLELERİ

1- Nebi mah.                                                 2-Dere mah.

3-Çalık mah.                                                4-Çalı mah.

5-Gölcük Cami mah.                                   6-Cuma mah.

ÇİFTLİKLER

1-Levne Çiftliği                                         2-Beşik Sagir Çiftliği

3-Pomikis Çiftliği                                      4-Bambakis Çiftliği

5-Saraçlı Çiftliği                                        6-Doğancı Çiftliği

GÜNCELLEME 

4 yıllık emeğimin sonucu olan kitabımı 2018 yılında yayınladım. Vefa örneği olmasını istediğim için ; doğduğu toprakları bir daha göremeyen buğulu,elâ gözlü tüm mübadillere ithâf ettim. 
Umarım birçok mübadile faydası olur. Kitabı almak isterseniz eğer sertaccihan@hotmail.com adresinden bana mail atmanız yeterlidir. 

Memleketten-Vatana Sessizlerin Hikâyesi
1915 Yunanistan Kozana seçmen kayıtlarında Türk ve müslüman nüfusa ait bilgiler ve mübadele
adlı kitabımın arka kapak yazısıdır.

"Kimlik arayışına girdiğimde karşıma çıkan mübadele ve mübadillik idi. Konuyu araştırmaya başladıkça "mübadele bağlamında" tarihin sunulma ve anlaşılma biçimindeki yanlışlığı görmeye başladım. Çoğu mübadil torunu atalarının isimlerini bilmedikleri gibi, nereden geldiklerini, niçin geldiklerini de bilmiyorlar. Bu durum çocuklarımıza kültür aktarımı yapamadığımızın çok net bir kanıtı olarak karşımızda duruyor.
Bir toplumun mensubu olmak, o toplumun oluşma sürecinde ortaya çıkan kültürünü taşımak yükümlülüğünü de beraberinde getirir. Bireyler arasındaki zincir koptukça kültürsüz toplumlar ve kültürsüzleşme ortaya çıkmaktadır.
Bu kitapta kaybedilen Balkan savaşlarından sonra Yunanistan devleti sınırları içinde kaldığı için Yunan vatandaşı sayılan ve bu nedenle 1915 yılında yapılan Yunanistan genel seçimlerinde oy kullanan, Selanik Kozana eyaletine bağlı 61 köyde yaşayan 16 yaş üstü toplam 5140 Türk-erkek-müslüman nüfusa ait bilgiler ve lâkapları bulunmaktadır. Birçok Türk ailenin soyadlarının kaynağı bu lâkaplardır.
24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Barış Antlaşması kapsamında 30 Ocak 1923 tarihinde imzalanan "Yunan ve Türk Halklarının Mübadelesine ilişkin sözleşme ve protokol" gereği Rumeli'den Anadolu'ya gelen Türkiye'nin Yunanistan doğumlu yeni vatandaşları ülkelerinin ekonomik, siyasi ve kültürel biçimlendirilmesinde kilit taşı oldular"

SAKIZ ADASI SAKİNLERİ -17-

Selam

Bu gün yayınlayacağım belge Sakız adası Camii Atik mahallesinden gelip İzmir ilinde iskan edilen İlyas kızı Remziye'ye ait tasfiye talepnamesi.....

Fotoğrafta görünen hanım, bize anlatılan (dayatılan)  o döneme göre çok modern, belli ki eğitimli  bir Türk kadını.....

Belgenin düzenlenme tarihi 1923

Aynı yıl Atatürk'ün bir demeci ise şöyle:

"Daha endişesiz ve korkusuzca, daha yanlışsızca olarak yürüyeceğimiz bir yol vardır; Büyük Türk kadınını çalışmamızda ortak yapmak, yaşamımızı onunla birlikte yürütmek, Türk kadınını bilimsel, ahlâksal, sosyal, ekonomik yaşamda erkeğin ortağı, arkadaşı,yardımcısı ve koruyucusu yapmak yoludur" diyor.

                                                                           Sevgilerimle