Fotoğraf 1924'de Türkler ayrılmadan hemen önce .......Fotoğraf için Sayın Gürkan Kırsever'e ayrıca teşekkürler
Selam
Bugün Sefer bey'e ait bir anıyla başlamak istiyorum.
Kendisi ; İstanbul Lozan Mübadilleri Vakfı Genel Sekreteridir, başarılarıyla örnek aldığım bir insandır.
Vakfın bir gezisinde yolları, Grebene'nin Krifçe köyüne düşer. Köyün içinde gezerken, kendilerine "-gel bi kahve iç" diye Türkçe seslenen Sivaslı Eleni'yi görürler ve evine konuk olurlar.
Eleni, siyahlar içinde kolyeleri, küpesi ve bilezikleriyle ince güzel, bakımlı bir kadın... ama yüzüne ağır bir hüzün oturmuş. Sefer beyin iltifatlarına "aman güzellik mi kaldı artık" diye cevap verir.
Kahve daveti, misafir arzusuyla, uzoya döner.Beyaz peynir, kaz ciğeri, domates, sardalya ve tavada sucukla enfes bir çilingir sofrasına dönüşür. Sivaslı Eleni Paradiso kendi ifadesiyle yaşını 50 ve 20 olarak anlatmaya çalışır. Çünkü, Türkçe 70 demeyi unutmuş. Ailesi Sivas'ta kuyumculuk yaparmış. Bir yıl içinde annesini, arkasından eşini kaybetmiş. Avunmak için kendini torunlarına adamış. Yemek odasının duvarları ahşap tarım aletleri, tüfekler, bakır kaplarla süslenmiş.Yani Sivas'tan göçerken getirdikleri eşyalarla.......
Eleni torunlarına Türkçe kelimeler öğrettiğini,
-Gidin oralara bizim geldiğimiz yerleri görün dediğini söylüyormuş.
-Peki sen?
-Benim gezecek halim mi kaldı?
..............
Rivayet odur ki; Krifçeliler, Türkiye'ye geldiklerinde, Yunanistan'da elma ürettikleri için, elma yetiştirebilecekleri toprağa yerleşmek istemişler, bu yüzden Isparta'ya gönderilmişler. Fakat oraları beğenmeyince, yürüye yürüye Niğde'nin Yeşilburç köyüne gelip, yerleşmişlerdir.
Bir kırmızı elmanın peşinde günlerce.......
Halen birçoğu Yeşilburç köyünde yaşamaktadır. Her yıl Helva Şenliği düzenliyorlar. Türkiye'de yaşayan tüm Krifçeliler aileleri ile birlikte o şenliğe katılıyor.
Grebene'den gelenler, Türkiye'de; Aydın-Söke, Giresun, Samsun, Eskişehir, Denizli İstiklal mah ve Çivril'e, Balıkesir Ayvalık-Edremit'e, İzmir Karşıyaka-Karaburun-3.Karataş mah.- Narlıdere ve Seydiköy'e, Bursa Mudanya-Gemlik, Sinop, Kastamonu Arız mahallesi, İstanbul Büyükada-Kartal-Pendik-Aksaray, Adana, Manisa-Salihli ve Isparta'ya yerleştirilmiş.
Torişte, Viroşta ve Vençe köylerinden gelenlerin yerleştirildikleri yerlerin isimleri yazılmamış. Fakat mübadil çocuklarından aldığım bilgiler doğrultusunda Vençe'den gelenlerin bir kısmı Afyonkarahisar Cumhuriyet köyüne, Vençe'ye bağlı eski adı Nisi, yeni adı Nisinikos olan mahalleden gelenler ise, Uşak Merkez'e yerleştirilmiştir.
Çoruhlu köyünün büyük bir kısmı Denizli-Çivril ve Balıkesir-Ayvalık'a yerleştirilmişler.
Halkın tamamı çiftçilik yapıyor. 1855 adet tasfiye talepnamesi doldurulmuş.
Manastır Vilayeti Kozana Livası (Sancağı) Grebene kazasına bağlı köy listesi....
Sevgilerimle
1- Vençe 2- Viroştan
3- Hisar 4- Krifçe
5- Çoruhlu 6- Osnik
7- Dovratova 8- Devran
9- Horpeşte 10- Goblar
11-Kolukşaki 12- Sombino
13-Pigadiçe 14- Çotul
15- Varişte 16-Girakali
17-Mila 17-Dovronişta
18-Ağalos 19-Şirin Kebir
20-Sirin 21-Torişte
22-Karitaraka 23-Granoş
24-Derbent 25-Mavronoros
26-Pelika 27-Gravoş
28-Viryodu Ormanı 29-Virbova
30-Lişniko