DRAMA'YA BAĞLI TÜRK KÖYLERİ ve SANDIKLARI AÇMADAN BEKLEYENLER...

Selam

 Yukarıdaki fotoğraf Drama'nın ortasından geçen Karpuzkaldıran ya da şimdiki adıyla Ayavarvara kaynak suyunun çıktığı park alanı.......

Bu kaynaktan çıkan sular gölet oluşturmuş. Ayavarvara ya da eski ismi ile Karpuzkaldıran, Drama'nın en önemli bölgesi durumunda.... Parkın arka tarafında, derenin üstünde  yer alan bölge, Türk mahallesi ve Türk evleri.... alt katları ise eski tütün depoları, tabakhaneler ve dükkanlarmış.

Aşağıdaki hikaye Drama Pazarlar köyünden gelen Fatma Kanat'a ait, İskender Özsoy'un "Mübadelenin yas kardeşleri" adlı kitabından..

"Kimin aklına gelirdi Hıdırellez'i trende geçirecekleri, söyleyin kimin?

Hıdırellez kavuşmadır ama kimin aklına gelirdi o günün ayrılıkların günü olacağı......

Ah ayrılık, yaman ayrılık....

Dertlere dert katan yaman ayrılık.....

O yaman ayrılık birinci kuşak Drama Pazarlar (Agora) mübadili Fatma Kanat'ı ve ailesini doğdukları topraklardan koparırken tarih 6 Mayıs 1924'tü ve o gün Hıdırellezdi.

Ve o günü trende karşılayan köyün erkekleri hayatlarında ilk kez Hıdırellez kemeri kuşanmadıkları birgün yaşadılar, gözyaşlarını yüreklerine akıtarak.......

6 Mayıs 1924'ü ayrılıklar günü olarak yaşayan Pazarlar'ın ihtiyarları o günden sonra ayrılığı hiç akıllarına getirmediler, hep kavuşmanın hayalini kurdular.

Yıllarca sandıklarını açmadan beklediler, ha bugün ha yarın "memleket"e döneceğiz diye....

O inancı taşıyanlardan biri de Fatma Kanat'ın babası Kaşif'di.10 yıl boyunca sandığını açmadan beklemiş. Aşağıda Fatma Kanat ile yapılan röportajı okuyacaksınız:

"Pazarlar bir Türk köyüymüş.Biri üvey yedi kardeş, annem babam ve iki ağabeyim hanımıyla 11 kişi yaşıyormuşuz. Babam bağcılık ve tütüncülük yapıyormuş. Birgün bakmışlar köye yabancılar gelmiş. Bizim eve de yerleştirilmiş o Rumlardan....6 Mayıs 1924'de yola çıkmışız. Trene binmek için Pazarlar'dan Nusratlı'ya gidilmiş ve Drama'dan kara trene binilmiş.Bir vagona iki aile yerleştirilmiş. Vagonun ortasına da perde çekilmiş aileler birbirini rahatsız etmesin diye.......Kara tren Sirkeci'ye getirmiş ailemizi...en büyük abim ise hayvanlarla yürüye yürüye karadan Yalova'ya gelmiş aylar sonra.....

Önce Hacı Mehmet Ovasına yakın bir yerde 3 ay çadırlarda kalınmış, Annem Zeliha orada hastalanmış ve ölmüş. O zamanlar ishal salgını varmış. Çadırların kurulduğu yerde bir dere akıyormuş, suyundan içenler hep hastalanmış.Büyüklerimiz Koruköy'ü beğenince yerleşmeye karar vermiş. Koruköy zamanında Rum köyüymüş. Biz oraya gittiğimizde Karadenizli 4 aile varmış.Rum aileler gidince bir daha dönmesinler diye evleriyle kiliseleri yakmışlar.Daha sonra o Karadenizli aileler bizi de köyde istememişler. Bunun üzerine köyün imamı Yunus Hoca ne yapıp edip Atatürk'e haber yollamış. "Burada bizi istemiyorlar" diye...hemen telgraf gelmiş Atatürk'ten "Oturun oturduğunuz yerde, nereyi istiyorsanız orada kalın" diye....onun için kalmışız Koruköy'de....

Köyde babamlar kendilerini biraz toplayınca bir ev yapmışlar. Buraya gelince de tütüncülük işini devam ettirdi. Bende büyüyünce tütüne gitmeye başladım. Gece tütün kırmaya gider, sabah ezanına kadar çıt çıt tütün kırardık. Köyden Çanakkale savaşına katılanlar olmuş.Köye hep ucu yanık mektuplar gelirmiş. Ayşe ablam anlatırdı, ucu yanık mektuplarda köyden birinin şehit olduğu yazarmış.Babacığım birgün geri döenceğiz umuduyla yaşadı. Çok iyi hatırlıyorum "Paşa gelecek bizi buradan kurtaracak! Atatürk emredecek Pazarlar'a döneceğiz!" diyordu.
Babam Koruköy'de yaşadığı 10 yıl hep geri döneceği günü bekledi, onun hayaliyle yaşadı. Onun için sandığının kapağını açmadı.Babam doğduğu toprakların hasretiyle öldü. Koruköy'ü asla beğenmediler ve benimsemediler. 6-7 yaşlarındaydım. Aatürk birgün Çınarcık'a giderken, köye uğradı. Kahvede sohbet ederken köy halkına, ne istersiniz? diye sormuş. İmam Yunus Hoca da okul istemiş. Atatürk Ankara'ya dönünce emretmiş.Köye bir öğretmen gönderildi. Kahve, okul yapıldı. Sonra "millet mektepleri" açıldı. Köyde herkes okula gitmeye mecbur tutuldu. Sabahları 13-14 yaşında çocuklar, öğleden sonra kadınlar, geceleri de erkekler okula gidiyordu. Gitmeyenleri bekçi zorla götürüyordu."

Pepeliş köyünün tamamına yakınının mesleği  çiftçi-kestaneci, diğer köylerde yaşayanların çoğunluğu tütüncülükle uğraşıyor.
                                                                                    Sevgilerimle

SELANİK VİLAYETİ DRAMA KAZASI
KÖYLER
Cerneviçe	Çereşova	Tilkiova
Rapiş	Zirnova	Boyliç
Balyan	Karakavak	Vitova
Vezme	Karabucak	Tisova
Saltıklı	Kılboçar	Hamidiye
Maluşişte	Ostice	Demirciören
Nusretli	Çatalca	Fehmeye
Karamanlı	Katon	Pınarbaşı
Ilıca	Şibce	Vitova
Pürsıçan	Alibala	Makruş
Çakırlı	Hüseyinköy	Konçan
Kırlar	Demirtaş	Aliköy
Camii Usaniçe	Pınarbaşı	Resilova
Bayova	Libotin	Kosten
Usaniçe	Koniştan	Zagriç
Raşova	Dilan	Ladikoz
Karagöz	Koyca	Gornova
Lişova	Hilvan	Dobrasol
Pepelsen	Balaban	Hamidiye-i Sani
Ula	Tarlis	Pucan
Pepelin	Lozre	Çalıbaşı
Faton	Leştan	Galum
Bektaşlı	Direjel	Kolarya
Boyran	Meşeli	Liban
Kaşınca	Estarceşte	Küçükköy
Ormanlı	Leyliler	Hocalar
Biçova	Öregez	Lofteşte
Ilıca	Borhova	Horoslu
Kırlarpazarı	Kranişte	Dirancek
Papasköy	Burancık	Kurtalar
Kozluca	Telfehor	Faincalı
Odegişte	Arpacık	Gabrova
Dranova	Kurular	Kestanecik
Radiyuş	Kayalişte	Cami Koloş
Pazarlar	Manastarcık	Şimşirli
Kozlu	Hamidiye-i Evvel	Naibli
Keçilik	Kurtalar	Ladikoz
Rahvika	Maluşişte	Çatak	Visocan
Tuhal	Pucan	Kokala	Burnik
Valkova	Mahmatlı
		Yedipere	Malgırıt
Şice	Dirzenişte
Tisve	Ravoniye	Çalıbaşı	Hıdırköy
Köstencik	Kürkçüler
Kalanbak	Orava	Doksat	Şimatoz
Sultaniye	Mejdel
Karacaköy	Tihota	Edirnecik	Hızırköy
Dak	Çora
Çakırlı	Doksad	Kalova	Sarnıç
Himmetli	Evrenez
Kavaklı	Mencenos	Bilyan	Eskiköy
Berişte	Rahvika
Yassıören	İryişte	Pastrova	Bilacan
Çelikler	Karakavak
Virşan	Grajdel	Trigrad	Roskova
Racenik	Tiklova
Karadere	Kurular	Pepeliş	Peryivinya
Ada	Ayazma	Çerikçan	Telfehor

MAHALLELER

MAHALLELER
Halil bey mah.
Derviş Bali mah.
Kırlar Himmetli
Kırlar Bucak
Çay
Kırlar Araplı
Kassam
Namazgâh
Yeni
Camii Atik
Dere mah.
Hisar mah.
Aliköy Zir
Karlova Muhacir
Kuruçay