7 Nisan 2023 Cuma

EDESSA/ VODİNA' YA BAĞLI KÖYLER- MAHALLELER- ÇİFTLİKLER

 


Vodina sular şehri Vodina
Her yer gürül gürül ırmaklarla kaplı, şelaleleri ayrı güzel Vodina.....
Mübadele ile 7832 Türk  aile Vodina'dan Türkiye'ye gelmiş.


Aşağıdaki bilgiler Nedim İpek'in Mübadele ve Samsun adlı kitabından


Mart-Nisan 1914 tarihleri arasında Yunan çeteleri Lankaza'da çetelere saldırırken Yunan resmi makamları da bazı camileri kiliseye dönüştürdü. Karacaova müslümanları ise Yunan müfrezeleri, tütün kolcuları ve orman bekçilerinin tazyiki altındaydı. Bu tazyik altında köylüler camiye gidemez, ölülerini köy mezarlığına defnedemez, tarlalarını süremez,sürülerini otlatamaz ve evden dışarı çıkamaz olmuşlardı. Vodine kazasındaki araziye ise mütemadiyen Kafkasya'dan gelen Rum göçmenler yerleştiriliyordu.Öte yandan Tuna boyundan gelen göçmenlerin yerleştirilmesi için Türk Hakimiyeti döneminde i'ane-i milliye ile inşa edilen meskenlerin bir kısmına Kafkas-Rum göçmenleri yerleştirilirken, bu meskenlerde meskun bulunan Türkler ocaklarını terk etmeye zorlandı. Bu ortamda Müslüman ahali top yekun göç etmeyi düşünmeye başladılar. Yine Avrupa basınında yer alan bir habere göre bu hadiselerin temelinde yatan gerçek sebep Müslümanları göç etmeye zorlamak ve bunların yerine Kafkas göçmenlerini yerleştirmekti.,
Ahali mübadelesine 25 Ekim 1923 tarihinde başlanacaktı. Evvela Sakız adasındaki 500'e yakın müslüman, sonra Girit'te ki Müslümanlar ve daha sonra Selanik'te ki Türkler nakledilecekti. Tevfik Rüştü bey mübadil sevkiyatının yapılabilmesi için on adet geminin bu işe tahsis edilmesini merkezden talep etti. 1923 yılında sevk edilecek olan mübadillerin İzmir,Trakya,Samsun ve Karadeniz sahillerinde yerleştirilmesi planlandı.
Mübadele esnasında sağlık heyetleri Bük, Papasköy, Hızırköy, Zirneva ve Terhiçan'da iki yüz çadırdan oluşan karargahlar kurarak burada mübadillerin iaşe, sağlık ve aşı işleriyle meşgul oldu. Ayrıca Kozana'da 1500, Hadova'da 1000 ve Karaferye istasyonunda 1000 kişilik üç büyük misafirhane kuruldu. Daha sonra Vodine'de de bir misafirhane ve bir aşevi açıldı. Misafirhanelere öncelikle kadınlar,çocuklar ve yaşlılar yerleştirildi.
                                                                                                            


VODİNA'YA AİT MAHALLELER, ÇİFTLİKLER, KÖYLER

 

 

KÖYLER

ÇİFTLİK

 

Kozişan

Ustrovine

Sermorin

İzvor

 

Gastelop

Pirbodişte

Usluh

Rizve

 

Novasil

Polyan

Prolik

Lugonca

 

Trestenik

Istrapeşte

Yenicekaraderesi

Sekine

 

Notya

Manastırcık

Piskopiye

Dırnova

 

Karalat

Beço

Mescidli

Prahne

 

Fuştan

Çakon

Vetike

Yeniköy

 

Islatana

Toramanlı

Sıbka

Lukoviç

 

Bizova

Tencor

Kıtyat

Rodivei Bala

 

Podrum

Rodine

Vişniçe

Poçeb

 

Tresine

Meçikli

Koromsel

Velçeşte

 

Rodine

Virtekob

Mayadağ

Banya

 

Kapenyan

Türkköy

Ağustos

Arsen

 

Radistan

Tirepoliç

Babaköy

Podos

 

Bahova

Çeltikçi

Koçubey yaylağı

Papazköy

 

Drağman

Mesmer

Çanakçı yaylağı

Deliklikaya

 

Kosteryan

Nurettin

Gülişan çiftliği köyü

Kamnik

 

Süren

Gogova

Çeltikçi çiftliği köyü

Volkoyan

 

Sepiska

Virbeyan

Orman çiftliği köyü

Gabarişte

Ustrova

Durle yaylağı köyü

NAHİYE

 

Nohor

Yeniköy

Doduca yazlası köyü

Karacabad

 

Ransilaf

Lipohor

Karacaova

 

Satina

Kurunçil

Lekova

Kırlat

Çerneş

Köseler

Karadere

Vinkine

 





4 yorum:

  1. EVLADI FATİHAN KAYITLI VE HANEKEŞ KÖYLERİ
    Osmanlı Arşivlerinden Selanik sancağına bağlı Karacaabad, Yenice Vardar, Vodina
    1720 yılı müdevver defterlerinden Evladı fatihan köyleri

    Yenice vardar, Vodina, Karacaabad köylerin sayısı 1720 yılı müdevver defterlerine göre
    146 köy bunun 51 köyü Evladı fatihan ve hanekeş

    Vodina kazası 1 köy ( kara orman) Evladı fatihan ve hanekeş, 1720 yılı

    Yenice Vardar kazası 36 köy Evladı fatihan ve hanekeş, 1720 yılı

    Karacaabad ( karacaova) nahiyesi 14 köy (Yenice Vardar'a) bağlı Evladı fatihan ve hanekeş, Karacaova nın 18 köyünden 14 köy evladı fatihan, Gustulüp, Fuştan, Prodrom, Kuzişen, Kırlat, lslatina, Nevahor, Ranislav, Gabarişte, İzvor, Novasel, Rujina, Severin, İstranişte, 1720 yılı

    1831 yılı nüfus defterlerinde evladı fatihan köy sayıları Karacaabad _Karacaova da artmakta, kazaların birleşmesi nüfus değişikliği vs.

    SELANİK SALNAMELERİ 1894 YILI
    Vodina kazası. 64 köy
    Yenice vardar kazası 63 köy
    Karacaabad nahiyesi 19 köy, Kazası Yenice Vardar
    KAYNAK, Osmanlı arşivleri, müdevver defteri ve 1831 yılı nüfus defterleri
    1720 yılı müdevver defterleri (Levent Kayapınar)
    1831 yılı nüfus defterleri (Hüsnü Yazıcı)

    Evlâd-ı fâtihân tabiri genel olarak Rumeli'yi fetheden gazi ve beylerin torunları Anadolu’dan göç ettirilip bu bölgeye iskân edilen Türkleri ifade eder. Osmanlı döneminde özel bir teşkilât altına alınmıştır, .Osmanlı Devleti’nin savaşçı bir yapıya sahip, devlete sadık askerlerinden ve savaşlarda büyük yararlıkları belgelerde görülmektedir
    Bir Köy Evlad_ı Fatihan ise onun vergi muafiyetleri vardır aynı köyde hanekeş olarak kayıtlı insanlarda olabilir onlar normal vergi verirler.

    YanıtlaSil
  2. KARACAOVA_KARACAABAD EVLADI FATİHAN KAYITLI VE HANEKEŞ MÜBADİL BÖLGESİ
    Selanik sancağına bağlı Karacaabad/ Karacaova bölgesine Halkların İskanı
    Karacaova adı Osmanlı öncesi adları Alpomia, Moglena, Olivir, Osmanlı dönemindede Olivir adı kullanıldıktan sonra Karacaova adını alıyor iki bölgeden oluşan Karacaova Vodina ve Karacaova Yenice vardar birleştirilerek kaza oluyor Karacaabad adını alıyor.

    OSMANLI ÖNCESİ BÖLGEDEKİ HRİSTİYAN HALKLAR
    Hristiyan, Slav, Makedon, Bulgar, Ulah, Bizans, Rum, ve Hristiyan, Peçenek Türkler, Uz, Kuman, ve Oğuz boyları aileleri ile Hristiyan Türkler Bulgar kilisesine gitmekte ve Hristiyan adlarını taşımakta. Not, ülke menfaati veya amacı neyse kaynaksız olarak bazı seyyahlar ve Bulgar milliyetçisi bilim adamları Bizans ve Osmanlı arşivlerinden veya geçmiş dönemlerden yazılı belge göstermeden iddia diyerek bu Hristiyan halkın tamamını Bulgar göstermekte, kaynak olarak birbirlerinin yazdığı yazıyı göstermekteler.

    OSMANLI DÖNEMİ MÜSLÜMAN HALKLAR
    1600 yılları itibari ile
    İlk yerleşen eski Hristiyan köylerin boşalması veya nüfusu azalan yerleri şenlendirmek için tımar sistemi ile toprak tahsis edilerek yerleşen EvladıFatihan, sonra Konyar, en son yakın dönem Yörük ve aynı köylerde diğer karma Müslüman hanekeş aileler, Tatar, Arnavut, Boşnak, Arap, Mısırlı, Zenci, Kıpti. Not, bilgiler Osmanlı arşivinde kayıtlı ve kayıt mumaraları ile yazılmıştır. Köylerde oturan halklar isimleri ile yazılıdır

    Kaynaklar
    Anna Comenna 1100 yılarında yaşayan dünyanın ilk kadın tarihçisi bizans kralın kızı yazdığı alexida kitabı 5 nci bölüm.
    Zonaras 1200 yılları Bizans Vakanüvis ve din adamı.

    - M. Tayyip Gökbilgin, Rumeli'de Yürükler Tatarlar evladı fatihan kitabını yazarı Osmanlı tarihçisi kitabında bu konu hakkında araştırma yapan seyyah bilim adamları ve tarihçilerin adları yazmakta.

    Hüsnü Yazıcı, Bağımsız araştırmacı Karacaova bölgesi 1831 yılı nüfus defterleri kitabın yazarı

    Levent Kayapınar Prof. Dr, 1720 yılı müdevver defterlerinden Selanik sancağında evladı fatihan köyleri, Mübadil Kentler kitabı

    Bizans, Osmanlı arşivleri, mübadele tasfiye talepnameleri, seyyah, bilim adamları ve tarihçiler in yazılı kaynak belgeleri, kütüphanelerde bulunan bilgiler bunlar yeni yazılı kaynaklar bulundukça bilgilere eklenir

    EVLAD_I FATİHAN KÖYÜ NEDİR
    Bir Köy Evlad_ı Fatihan ise onun vergi muafiyetleri vardır aynı köyde hanekeş olarak kayıtlı insanlarda olabilir onlar normal vergi verirler Evlad_ı Fatihanın vergi muhayefeti vardır diğerleri ise hanekeş diye isimlendirilir.
    Tanzimat fermanı'na uygun olarak 1845 Evlad_ı Fatihan kaldırıldı. Böylece Evlad_ı Fatihan hanekeş hükmüne konularak nerede iskan ediliyorsa oranın ahalisi kabul edildi ve her türlü imtiyaz muafiyet ve görevlerine son verildi

    EVLADI FATİHAN NEDİR
    Evlâd-ı fâtihân tabiri genel olarak Rumeli’yi fetheden Gazi ve beylerin torunları Anadolu'dan göç ettirilip bu bölgeye iskân edilen Türkler'i ifade eder. Osmanlı döneminde özel bir teşkilât altına alınmıştır, .Osmanlı Devleti’nin savaşçı bir yapıya sahip, devlete sadık askerlerinden ve savaşlarda büyük yararlıkları belgelerde görülmektedir, soyca asker sayılır, yörük teşkilatı gibi evladı fatihan içinde defter kayıtları tutulmuştur Osmanlı arşivlerinde mevcuttur

    Hüsnü Yazıcı

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hüsnü bey bilgilendirme için çok teşekkür ediyorum

      Sil
  3. Benimde büyük atalarım avrathisar dan gelmiş ama köy VS yazmıyor avrathisar da evlerini tarlalarını bırakıp Trakya ya göç etmek zorunda kalmışlar

    YanıtlaSil

YORUMLARINIZ BENİM İÇİN ÇOK DEĞERLİ....
HEPİNİZE ÇOKK TEŞEKKÜRLER...

BU BİR MÜBADELE HİKAYESİNİN ANLATILDIĞI RADYO HİKAYESİ

KOZANA HATIRALARI......

Selam Mübadil insanların fotoğraflarıyla birlikte bir mübadele hikayesi anlatımı burada....Bakalım kimlerle ortak hikayelerimiz var?...