Beyaz Kule'den Selanik'te güneşin batışı......
Selam
Yazı yazmayalı çok uzun zaman oldu. Bahanelerimi sıralamayacağım. Kaldığım yerden devam....Bugün size Drama'ya bağlı Pravişte kazasına bağlı köy ve mahalle isimlerini hazırladım. Listeyi düzenlerken Bostancılı köyünden gelenlerin lâkapları da yazılmıştı onları da ayrıca düzenleyip, listenin sonuna ekledim. Tasfiye talepnamelerini incelerken, lâkapları yazılmışsa ya da bir fotoğrafa denk gelirsem eğer inanılmaz bir mutluluk yaşıyorum. Umarım birileri daha aile tarihine bir adım daha atabilir.
Aşağıda paragraf Hüseyin Hüsnü Kavalalı'nın hatıratından bir bölüm....çeviri üzerinde çalışırken benimle paylaşıp sizlere ulaştırmam için izin veren Devlet Arşivleri Uzmanı Sayın Levent Kürşat Kırca'ya şükran duygularımla..
"Pravişte
kazasının Toyla, Devekıran, Mürselli, Durmuşlar, Dibekli, Veliceler, Demirli, Sarılı, Padehor, Çiftlik, Ahadlar, Esirli, Meşteyan, Samakol, Kolalı, Çataklı, Rehimli, Osmanlı, Bostancılı, Elecek, Koçan, Boylan, Dedebal, Dranova, Karyan Menteşeli, Orfan....bu köylerin suları mebzul, havası mutedil ve ahalisi umumiyetle tütüncüdür. Tütünleri dördüncü derecede kabakulak ve başıbağlı yetiştirirler. Kendi idarelerine kadar hububatta istihsâl ederler. Bu köylerin Urla veyahut Çeşme cihetlerinde iskânları muvafık olabilir.
Pravişte kazasının Palihor, Draniç, Meşeli, Goyran karyeleri ahalisi iyi tütüncüdür. Aynı zamanda vasi mikyasda kestane ormanlarına malik olmaları hasebiyle kereste ile geçintileri de vardır. Fazla miktarda hububat ziraiyatıyla da iştigal ederler. Vasi ovaları ve göl civarında arazileri olmakla beraber köyler Pınardağı'nın eteğindedir. Tütüncülükdeki ihtisasları dolayısıyla bu köylerin İzmir'in iyi tütün yetiştiren Gavurköy mıntıkasına iskânları muvafıktır.
Pravişte'nin Leftere, Koçkar karyeleri zeytin ve tütüncülükle iştigal ederler.Bu köyler sahil kurbünde vasi meralara malikdirler. Kendileri iyi tütün yetiştirdikleri için Söke havalisinde nefis tütün yetiştirme Yoran, Akköy'e iskanları ve nefs-i Pravişte kasabasının Çeşme kasabasına iskânı muvafıktır"
Peki Hüseyin Hüsnü Kavalalı kimdir? (1882-14 Kasım 1960)
Zihne kazasına bağlı Çereplan köyünde doğan Hüseyin Hüsnü bey ailece tütün ticaretiyle uğraşan Hacı Şakir Ağa'nın torunu olup, babası İbrahim paşa, annesi ise Naziye Hanım'dır. Hanımı Edibe hanım ise Kavalalı Hasan Bey'in kızıdır.
İlkokulu Çereplan'da okuduktan sonra 16 yaşında iken ailesi Kavala'ya göç etmiş ve burada 1892'de kurmuş oldukları "Hacı İbrahim Paşa ve mahdumları"şirketiyle tütün ticaretine başlamışlardır. Babası İbrahim Paşa'nın devlet işleriyle meşgul olmasından dolayı şirketin yönetimine kendisi geçmiştir. (1898) Kavala'nın ileri gelen tüccarlarından olan Hüseyin Bey Kavala Maarif azalığı yapmış, 1908'de İttihat ve Terakki Cemiyetine girerek idare heyeti azalığında bulunmuş ve Kavala Belediye reisliğini ifa etmiştir. 1909'da Kavala Tütün Ameleleri Cemiyeti Fahri Reisi olan Hüseyin bey 1910'da Drama Tütüncü Kongresi'ne Kavala Tütün Tüccar Vekili sıfatıyla katılmıştır. Kavala'nın düşmesinden sonra önce İskenderiye'ye ardından İstanbul'a gelmiş ve ticari hayatına İstanbul'da devam etmeye başlamıştır. 1920 yılında Makedonyalılar Cemiyetini kurmuş, Balkan ve 1.Dünya Savaşı'nda göç ettirilen muhacirlerin haklarını savunmaya çalışmıştır. 1923 yılında ise Kavala'da kurulan Tali Mübadele Komisyonu Türk reisi olarak mübadeleye nezaret etmiştir. Ardından Şarki Makedonya Mübadele Cemiyeti ve Mübadele Cemiyeti İdare Azası olmuş, 1930 yılında ise Gayri Mübadiller Cemiyeti Reisliğine seçilmiştir.
Hüseyin bey 1922'de İstanbul'da Milli Türk Ticaret Birliği'nin kurucuları arasında yer alarak Başkanlık yapmıştır. Ardından İstanbul Müdafaa-yı Hukuk heyeti yönetimine seçilmiş, 1923'de İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığına atanmıştır. Mübadeleden sonra İstanbul'da Halk fırkası Belediye Meclisi azası olmuş (1925) ve Tayyare Cemiyeti Merkez Umumi azalığını da yerine getirmiştir.
Milli Mücadele döneminde Anadolu'ya silah sevkiyatında bulunan Hüseyin bey aynı zamanda Mim Mim Grubunda çalışmaktaydı. İkinci Meclise mebus olarak girmek istedi ise de işlerin yoğunluğundan dolayı üçüncü dönem İstanbul Milletvekili olmuştur. (1927-1931)
İzmir İktisat Kongresinde alınan karar doğrultusunda Türkiye İş Bankası'nın kuruluşunda görev yapmıştır. (1924) Akhisar Tütüncüler Bankası'nın kurucularından olup İstanbul'da kurulan "Ticaret Odası ve Ticaret Birliği"başkanlığına seçilmişti. (1954'de adı Türkiye Tütüncüler Bankası olmuştur.) Türk Ticaret ve Sanayi Bankası İdare Meclisinde bulunan Hüseyin bey İtimad-ı Milli Sigorta Şirketini kurmuştur. 1929 ekonomik buhranında sıkıntı yaşayan Hüseyin bey şirketlerini küçültmek zorunda kalmıştır. Kardeşi Abbas Beyle tütün ticaretini devam ettirmiş olsa da konkordoto ilan etmek zorunda kalmıştır. 1943'de tütün şirketinin hisselerini eşi Edibe Kavalalı'ya devretmek zorunda kalır, ardından 1945'de Yaprak Tütün A.Ş'yi kurar İzmir bölgesindeki üretilen tütünleri satarak karlı bir duruma geçer ve 2.Dünya Savaşında durumları iyileşir. 1938 yılında İzmir taşındı ise de işleri dolayısıyla İstanbul'a gidip gelmek durumunda kalmıştır. 1947'de İstanbul Tüccar Derneği'ni kuran Hüseyin bey 1955 yılında Galata'da Ankara Han'da "İbrahim Paşa Oğulları" şirketine devam etmekte idi. 14 Kasım 1960'da İzmir'de vefat ederek asri mezarlığa defnedilmiştir.
Tasfiye talepnamelerinde belirtildiği üzere Pravişte merkez ve bağlı köylerinde mübadeleden önce en geçerli meslekler; Rençber, Mültezim, Tütüncü, zeytinci, berber, balcı, demirci, marangoz, tütün rençberi, bakkal tüccarı ?, helvacı, çömlekçi, semerci, kunduracı, çancı olarak sıralanmış.
Türkiye'ye geldiklerinde yerleştirildikleri yerler ise;
Kırklareli/Babaeski
İzmir/Karantina-Tire_Ödemiş-Bergama (Reşadiye)-Kuşadası- Çirkince köyü- Menemen-Karşıyaka- Dikili (Meşrutiyet mah.- Urla-Şirince köyü
Kocaeli
Manisa- Kırkağaç (Tevfikiye mah.)
İstanbul-Çatalca-Fatih/Çarşamba-Kartal-Reşadiye köyü-Ortaköy-Beyoğlu-Büyükada-Kasımpaşa
Adana
Ordu- Fatsa
Tekirdağ- Malkara
Samsun-Bafra
Balıkesir-Bandırma
Sevgilerimle
SELANİK VİLAYETİ DRAMA
LİVASI PRAVİŞTE KAZASI
|
KÖYLER
|
MAHALLELER
|
Belhor
|
|
Meşeli
|
Laçin bey
|
Çataklı
|
|
Leftere
|
İbrahim Paşa
|
Koçkar
|
|
Menteşeli
|
Halil Bey
|
Meşteban
|
|
Ahadlar
|
Şir Ahmet
|
Padohor
|
|
Diraniç
|
Hamdiye
|
Orfan
|
|
Şir Ahmet
|
Yenimahalle
|
Osmanlı
|
|
Karban
|
Kayraklık
|
Durmuşlu
|
|
Koçan
|
Derviş Bali
|
Leftere
|
|
Diranlı
|
Kadı Ahmet
|
Dedebal
|
|
Dibekli
|
Türk
|
Palihor
|
|
Devekıran
|
Köşk
|
Boylan
|
|
Kolalı
|
Şabaniye
|
Karpan
|
|
Demirli
|
Kasaplık
|
Samakol
|
|
Kavala
|
Çay
|
Ömerpaşa
|
|
Elecik
|
Küçük
|
Rehimli
|
|
Sarılı
|
Dere
|
Bostancılı
|
|
Odagişte
|
|
Toyla
|
|
Mısırçullu
|
|
Goyran
|
|
Esirli
|
|
Çataklı
|
|
Lise
|
|
Veliceler
|
|
Mürselli
|
|
Eskiköy
|
|
Dranova
|
|
Kokala
|
|
Eski kavala
|
|
BOSTANCILI KÖYÜ LAKAPLARI
|
Yakupoğulları
|
Kocabekiroğulları
|
Yusuf paşa oğulları
|
Hoca oğulları
|
İmam Sait oğulları
|
Mangır oğulları
|
Hacı Pehlivanlar
|
Ali Kâhya oğulları
|
Ali oğulları
|
Mahmut oğulları
|
Hasan Kâhya oğulları
|
Gıcıroğulları
|
Koca Hüseyin oğulları
|
Kalemci oğulları
|
Paşa oğulları
|
Kasap Hasan oğulları
|
Musa amca oğulları
|
Abdurrahman oğulları
|
Ömer oğulları
|
Bekircik oğulları
|
Tiryaki oğulları
|
Molla Mustafa oğulları
|
Sığırtmaç oğulları
|
Semerci Mehmet
|
Madeşoğulları
|
Kafaoğulları
|
Veli oğulları
|
Karamaçoğulları
|
Emrullah oğulları
|
Şabanoğulları
|
Molla Ömer oğulları
|
Hacı Kaptan oğulları
|
Hacı Barutçuoğulları
|
Delioğulları
|
Kalyoncuoğulları
|
Ahmet Kâhya oğulları
|
Ali Mehmetoğulları
|
Hüseyin bey oğulları
|
Timuroğulları
|
Hacı Bekir oğulları
|
Paşa oğulları
|
Abdurrahman oğulları
|
Musa amca oğulları
|
Ömeroğulları
|
Uzunoğulları
|
İbişoğulları
|
İsmail oğulları
|
Küçük Ali oğulları
|
Kıcıroğulları
|
Yazıcı Demirali oğulları
|
Cilaoğulları
|
Deli Haliloğulları
|
Çamlıoğulları
|
Şamlıoğulları
|
