NİĞDE etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
NİĞDE etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

3 Temmuz 2024 Çarşamba

ENEHİL- DİKİLİTAŞ HİKAYELERİ VE ARŞİV SAYFALARINDA KADINLAR




 
Merhaba
Fotoğraflar Devlet Arşivlerinden 




.......Vaktiyle annemin babası olan Hasan dedemin anlattığına göre 70-80 yıl öncesinde Ferheng köyüne ortalama bir saat uzaklıktaki Enehil ( Dikilitaş) köyünde âşık ruha sahip bir delikanlı varmış. Delikanlı tarlada çalışan babasına yemek götürmekte olan Rum kızı genç Heleni ile karşılaşır. Âşı ruhlu genç Heleni'ye âşık olur.
O anda lâf atsa ayıp olacağını düşünen genç, gördüğü kız ile konuşmaya cesaret edemez. Çaresiz halde tarla kenarına diz çöküp elindeki sazı ile kalbinde oluşan duyguları dile getirir:

Gökdere'den çıktım derya yüzüne
Iras geldim bir Ermeni kızına
Yeme-içme bak yavrunun yüzüne
İmana gel gavur kızı imana

Girdim kiliseye kandiller yanar
Oturmuş gavur kızı zülfünü tarar
Otursam ağlasam el beni kınar
İmana gel gâvur kızı imana

Yayladan gelirken yolun olayım
Has bahçe içinde gülün olayım
Yarîn kötüyse yarîn olayım
İmana gel yedi benlim imana

Adımı sorarsan Ali'dir Ali
Tuttuğum yol ise Muhammed yolu
Dünyayı halk eden Allahın kulu
İmana gel yedi benlim imana
Sıva kollarını gel gir koynuma

Genç Heleni ise;

Hacılarda hacca gider hacı olur.
Talebelerde okur-yazar hoca olur
Ermenden İslam olmak güç olur
Var git İslamoğlu dönmem dinine

Fazla durdun burada git sen işine
Bütün kavimler güler keşime
Sakın düşme asla benim peşime
Var git İslamoğlu dönmem dinine

Adın Ali ise girdim dinine
İşte başım eğdim senin önüne
Hayatım fedadır İslam dinine
 Sıva kollarını gel gir koynuma diyerek mani düzer




 Kolundaki yarayı gösteren genç bir kız.


    Dikilitaş'ın eski Belediye Başkanlarından Süleyman Ocak mübadeleyi bizzat yaşamış Mehmet Memiş'ten (Köse Emmi) Enehil (Dikilitaş) yaşayan gayrimüslümlerin hane reislerinin adlarını öğrenerek kaydetmiş. Aşağıda o isimlerin derleme bir listesini görüyorsunuz.

Demirci Kriko
Marangoz Gavril
Kör Yordan
Demirci Yuvani
Çapsimiyon
Papazın Hacı
Kör Avraham
Terzi Elis
Anastas
Karaaşoğlu
Kart Aliksi
Dirmit
İshak
Şapkalı
Kaba Yusuf'un Hacı (Müslüman olarak kalmış)
Öğretmen Daskali

                           Sedat Çağlar'ın Selanik'ten Niğde'ye uzanan hayatlar adlı kitabından




Hasta bir kadın

 

Bir kadın fotoğrafı.

















27 Temmuz 2021 Salı

KOZANA DEDELER KÖYÜNE AİT BİLGİLER İLE GÜNÜMÜZ FOTOĞRAFLARI



Selam
Bugün sizlere Cumapazarı'ndan ve Dedeler köyünden bahsetmek  istiyorum. Hemde Dedeler köyüne ait günümüz fotoğrafları eşliğinde..... 
Bakalım hangi ev sizinkilerin anlattığı eve benziyor?
Tütün ekdikleri tarlaları anlatırken  dağın hangi tarafından bahsetmişlerdi?
Peki kol ka mısır yetişen tarlalar ne tarafa düşerdi?
Şu kuru ağacı acaba dedem mi dikmişti?
Nar ağacının meyvası ekşi mi?.....babannem anlatırdı hep....nar ekşisini bahçede ki narlarla yaptığını.....

Sanki boynu bükük kalmış o terkedilmiş evler...
hüzünlü, gözyaşlarını içine içine akıtıyor.Bu evleri böyle bırakıp, başını alıp gitmek istemezdi ki sahipleri.....


Cumapazarı Osmanlı zamanında Selaniğe bağlı  merkez kaza olup, bu kazaya bağlı 58 adet köy vardır. Aşağıda seçmen kayıtlarını verdiğim Dedeler köyü de bu köylerden biridir.


İhsan Tevfik Mübadele adlı eserinde Dedeler köyününde içinde olduğu Cumapazarı'nı şöyle anlatır.
"Hicri 1308 (1890-1891) tarihli Manastır Vilayeti Salnamesinde "Cumapazarı" ile ilgili şu bilgilere rastlamaktayız: "Cuma kazası 630 m rakımlıdır. Kasabada 2865, Katranca ve Sarıhanlar nahiyeleri ile 58 köyde 39.747 toplam 42.162 nüfus mevcut olup, bunun 33.107'si İslam, 3924'ü ise Rum ve Ulah'tır.
Varidatı 2.521,069 ve masrifatı 281,273 guruştur. Cuma merkezde 458 hane, 25 dükkan, 1 kışla, 10 han, 1 fırın, 1 telgrafhane, l hükümet konağı ve köylerinde ise; 6131 hane, 300 çayır, 15230 tarla, 5 mera,3 orman, 50 arsa, 400 ambar ve samanlık ve 500 bağ vardır. Kasabada 3 cami, 1 mektep,
1 mekteb-i rüşdi,1 mekteb-i ibtidai vardır"

-Yeni refah içinde, ortaöğretim amaçlı mekteb-i rüştiyesi ile ilköğretim amaçlı mekteb-i ibtidai eğitimin verildiği güzel bir memleketmiş bizim memleket.....
"Kazada seccade, kilim, şayak, fanila, çorap ve pamuk bezi imal olunur. Cuma Belediyesince 13 çeşme yaptırılmak üzere bir buçuk saat mesafeden su getirtilmekte olup,ayrıca kasaba dahilinde 2000 metre kaldırım yapılmaktadır" diyor.


-Burada gözüme çarpan önemli bir  noktada şu: Kasabada 2000m  kaldırım varmış.

Yunanistan'da bizim köyleri gezerken en çok dikkatimi çeken durumdu. Toprak yol yok, tüm yollar evlerin önüne kadar  parke taş döşeli ve tertemiz....süpürüyorlar, yıkıyorlar yolları....bizim İç Anadolu köylerine bakalım toz toprak, çamur, balçık 
temizlik imandan gelir  diyoruz,  fakat sadece söylüyoruz.





"Kazada hınta, şair, çavdar, alef, mısır, nohud, fasulye, mercimek v.b.hububat ekimi yapılır. Zahire ve baha nakli için 700 adet beygir, 2226 iki tekerlekli, 2 dört tekerlekli öküz arabası, 2 dört tekerlekli beygir arabası mevcuttur" diyor.


1892 sayımında, Cumapazarı köy nüfusuna göre, aşağıda seçmen listelerini verdiğim Dedeler köyü nüfusu, 103 hanede 590 kişiymiş.



Yine İhsan Tevfik'in Mübadele isimli eserinin 294.sayfasında belirttiği 5237 nolu Cumapazarı İslam Nüfus defterinde, Dedeler köyünde 47 hanede toplam 55 Tuva-na (15 yaşına gelmemiş 7-13 yaş arası erkek çocuk) 51 Sıbyan ( Çocuk) 26 Müsinn (İhtiyar) 6 Redif ( askerlik görevini yerine getirdikten sonra yedeğe ayrılan er) varmış. Osmanlı döneminde sayımlar titizlikle yapılıyormuş.

 Dedeler köyüne ait 1915 Yunanistan seçmen kayıtları aşağıda..8 Kasım 1912 tarihinde  Selanik ve çevresini Hasan Tahsin Paşa tek kurşun atmadan, protokol  karşılığında Yunanlılara bıraktı. Bu bölgede yaşayan Müslüman Türkler Yunanistan vatandaşı olarak seçimlere katıldılar. İşte bu seçmen kütükleri ile ilgili isim listeleri aşağıda..
Sevgilerimle









DEDELER-SKİTİ

 

 

 

 

 

SIRA NO

ADI

LAKABI

BABA ADI

DOĞUM TARİHİ

İŞİ

4093

Adem

Sinan Hoca Oğlu

Adem

1883

Çiftçi

4094

Abedin

Deli Asan Oğlu

Muemin

1873

Çiftçi

4095

Ali

Ali Pasa Oğlu

İbraim

1866

Çiftçi

4096

Alit

Yuçe Oğları

Suliman

1892

Çiftçi

4097

Ahmet

Keleş Oğları

Ali

1865

Çiftçi

4098

Arslan

Pistan Oğları

Hasan

1888

Çiftçi

4099

Ahmet

İbiş Oğları

Talip

1881

Çiftçi

4100

Ahmet

Fize Oğlu

Rısvan

1887

Çiftçi

4101

Eredin

Keran Husein Oğlu

Zulfikâr

1860

Çiftçi

4102

Adil

Calta Oğları

Yakup

1880

Çiftçi

4103

Eredin

Turuk Oğlu

İsmail

1873

Çiftçi

4104

Adem

Topal Sali Oğlu

Necip

1874

Çiftçi

4105

Ahmet

Hoca Oğları

İklerim***

1849

Çiftçi

4106

Ali

Hoca Oğları

İlias

1893

Çiftçi

4107

Aptula

Mula Musa Oğlu

Musa

1869

Çoban

4108

Ahmet

Hacı Selim Oğlu

Hacı Selim

1851

Çiftçi

4109

Ali

Kentâr Oğlu***

Ahmet

1887

Çiftçi

4110

Ali

Kentâr Oğlu***

Selim

1877

Çiftçi

4111

Ahmet

Hıdır Hoca Oğlu

Selim

1864

Çiftçi

4112

Aziz

Pistan Oğlu

Halil

1893

Çiftçi

4113

Arslan

Cici Oğlu

Latif

1874

Çiftçi

4114

Veli

Ali Pasa Oğlu

İbraim

1878

Muhtar

4115

Veli

Mola Musa Oğlu

İdris

1888

Çoban

4116

Veli

Sinan Hoca Oğlu

Muemun

1876

Çiftçi

4117

Yusuf

Calta Oğları

Fadıl***

1872

Çiftçi

4118

Yakup

Hoca Oğları

Ahmet

1886

Çiftçi

4119

Yakup

Felik Oğları

Serif

1868

Çiftçi

4120

Yusuf

Hoca Oğları

Muemün

1878

Çiftçi

4121

Yusuf

Mula Musa Oğlu

Ahmet

1868

Çiftçi

4122

Yaser

Mula Musa Oğlu

Mehmet

1844

Çiftçi

4123

Emrula

Mula Musa Oğlu

Ali

1844

Çiftçi

4124

Elmas

Kelp Oğları

İsmail

1878

Çiftçi

4125

Emin

Ali Pasa Oğları

Muemün

1877

Çiftçi

4126

Emrula

Cica Oğları

Suliman

1890

Çiftçi

4127

Emrula

Emurla Oğlu

Mehmet

1883

Çoban

4128

Zekirya

Enca Oğlu

Suliman

1830

Çiftçi

4129

Zekirya

Ali Mi Oğları

Mustafa

1873

Çoban

4130

Zulfikâr

Keran Husein Oğlu

Recep

1893

Çiftçi

4131

Zefidin

Felik Oğlu

Sefer

1886

Çiftçi

4132

Zinel

Sisih Oğlu

Ferat

1861

Çoban

4133

İlias

Zaka Oğlu

Hacı Ömer

1859

Çiftçi

4134

İbraim

Keleş Oğlu

Muslu

1859

Çiftçi

4135

İbraim

Alipi Oğlu

Usein

1877

Çiftçi

4136

İsmail

Balak Oğlu

Zemin

1888

Çiftçi

4137

İbraim

Kamper Oğlu

Kerim

1850

Çiftçi

4138

İsmail

Calta Oğlu

Omer

1876

Çiftçi

4139

İsmail

Durla Oğlu

Mehmet

1878

Öğretmen

4140

İdris

Malci Oğlu

Muemin

1881

Çiftçi

4141

İdris

Mula Musa Oğlu

Musa

1874

Çiftçi

4142

İzet

Turahi Oğlu

Halil

1874

Çiftçi

4143

İsmail

Turahi Oğlu

Ahmet

1876

Çiftçi

4144

İsmail

Emin Oğlu

Sali

1892

Çiftçi

4145

İbraim

Efoğlu

Yakup

1867

Çiftçi

4146

Kâmil

Batak Oğlu

Zemin

1888

Çiftçi

4147

Kazım

Kamper Oğlu

İbraim

1887

Çiftçi

4148

Kazım

Keran Husein Oğlu

Zulfikâr

1855

Çiftçi

4149

Kerim

Kamper Oğlu

Resul

1832

Çiftçi

4150

Kerim

Sinan Hoca Oğlu

Mübun

1873

Çiftçi

4151

Kamper

Kara Mamut Oğlu

Usein

1857

Çiftçi

4152

Kerim

Deli Hasan Oğlu

Hasan

1872

Çiftçi

4153

Kâzım

Deli Hasan Oğlu

Ali

1891

Çiftçi

4154

Kamil

Hacı Oğlu

Muemin

1884

Çiftçi

4155

Kamper

Hoca Oğlu

Ahmet

1873

Çiftçi

4156

Latif

Sinan Hoca Oğlu

Bitula

1854

Çiftçi

4157

Bairam

Keleş Oğları

Elmas

1840

Çiftçi

4158

Musa

Ali Pasa Oğlu

İbraim

1872

Çiftçi

4159

Munemun

Cica Oğları

Aptula

1887

Çiftçi

4160

Bairam

Kara Suleman

Sulüman

1857

Çiftçi

4161

Musa

Kara Suleman

Bairam

1891

Çiftçi

4162

Mamut

İnbiş Oğları

Talip

1875

Çiftçi

4163

Mustafa

İnbil Oğları

Talip

1872

Çiftçi

4164

Bairam

Alipi Oğları

Mustafa

1876

Çiftçi

4165

Memetali

Alipi Oğları

Sadula

1893

Çiftçi

4166

Bairam

Batak Oğlu

Hasan

1893

Çiftçi

4167

Muimun

Embrula Oğlu

Rasit

1885

Çiftçi

4168

Musa

Hoca Oğları

Suliman

1874

Çiftçi

4169

Memetali

Hoca Oğları

Ahmet

1880

Çiftçi

4170

Bezat

Hoca Oğları

Mehmet

1870

Çiftçi

4171

Bekir

Hoca Oğları

Mehmet

1878

Çiftçi

4172

Mustafa

Balci Oğlu

Halil

1873

Çiftçi

4173

Mehmet

Balci Oğlu

İbraim

1886

Çiftçi

4174

Bekir

Talta Oğları

Ali

1886

Çiftçi

4175

Muemun

Talta Oğları

Memetali

1885

Çiftçi

4176

Musa

Mola Musa Oğlu

İdris

1893

Çoban

4177

Mehmet

Edsa Oğlu

Rısvan

1832

Çiftçi

4178

Mehmet

Taca Oğlu

Sali

1869

Çiftçi

4179

Muemun

Çaça Oğlu

İbraim

1841

Çiftçi

4180

Muemun

Sinan Hoca Oğlu

İsmail

1843

Çiftçi

4181

Bitula

Sinan Hoca Oğlu

Latif

1889

Çiftçi

4182

Mustafa

Çaça Oğlu

Ahmet

1884

Çiftçi

4183

Musa

Kidim Hoca Oğlu

Eredin

1888

Çiftçi

4184

Musli

Hoca Oğlu

Mutli

1881

Çiftçi

4185

Mehmet

Kara Mamut Oğlu

Kaper

1886

Çiftçi

4186

Mamut

Kara Mamut Oğlu

Kamper

1893

Çiftçi

4187

Muemun

Pasali Oğlu

Yasar

1859

Çiftçi

4188

Mehmet

Emin Oğlu

Mamut

1813

Çiftçi

4189

Mehmet

Sinan Hoca Oğlu

Ali

1889

Çiftçi

4190

Mustafa

Kelik Oğlu

Kovan

1876

Çiftçi

4191

Maksut

Kelik Oğlu

İbraim

1893

Çiftçi

4192

Mueman

Pistan Oğlu

Mustafa

1887

Çiftçi

4193

Nuredin

Keleş Oğları

İsmail

1871

Çiftçi

4194

Dervis

Edsa Oğları

Suliman

1850

Çiftçi

4195

Nazif

Deli Asan Oğlu

Dervis

1885

Çiftçi

4196

Nuster

Mola Musa Oğlu

Yasar

1893

Çiftçi

4197

Nazip

Tura*** Oğlu

Bali

1866

Çiftçi

4198

Usein

Pistan Oğları

İbraim

1874

Çiftçi

4199

Usein

Alipi Oğlu

İbraim

1853

Çiftçi

4200

Umet

Alipi Oğlu

Sadula

1889

Çiftçi

4201

Umet

Çaça Oğlu

Sali

1876

Çiftçi

4202

Omer

Balcı Oğlu

İbraim

1879

Çiftçi

4203

Osman

Hoca Oğlu

Ketan

1859

Çiftçi

4204

Osman

Çulak Oğlu

Kerim

1881

Çiftçi

4205

Usein

Çolak Oğlu

Musa

1826

Çiftçi

4206

Usein

Cici Oğlu

Mozat

1863

Çiftçi

4207

Usein

Siske Oğlu

Zinel

1885

Çiftçi

4208

Pasu

Pistan Oğlu

Sefer

1889

Çiftçi

4209

Resvan

Feze Oğlu

Fizula

1859

Çiftçi

4210

Rusen

Feta Oğları

Yakup

1857

Çiftçi

4211

Resuf

Calta Oğlu

Omer

1872

Çiftçi

4212

Sebedin

Çaça İmam Oğlu

Emin

1872

Çiftçi

4213

Sali

Ali Pasa Oğlu

İbraim

1882

Çiftçi

4214

Sali

Çaça Oğları

Mamut

1849

Çiftçi

4215

Sali

Pistan Oğları

İbraim

1870

Çiftçi

4216

Sulüman

Edsa Oğlu

Dervis

1877

Çiftçi

4217

Sulüman

Kara Suliman

Bairam

1888

Çiftçi

4218

Sabedin

Hacı Oğlu

Mustafa

1873

Çiftçi

4219

Sali

İbiş Oğları

Loman***

1854

Çiftçi

4220

Sadula

Alipi Oğları

Zekirya

1859

Çiftçi

4221

Sait

Alipi Oğları

İbraim

1856

Çiftçi

4222

Salidin

Necap Oğlu

Halil

1875

Çiftçi

4223

Sali

Necip Oğlu

Mustafa

1864

Çiftçi

4224

Sali

Topal Sali Oğlu

Necip

1876

Çiftçi

4225

Suliman

Delsiz Oğlu

Osman

1864

Çiftçi

4226

Suliman

Kamper Oğlu

Kerim

1873

Çiftçi

4227

Salim

Kamper Oğlu

Kerim

1853

Çiftçi

4228

Sefedin

Kamper Oğlu

Selim

1885

Çiftçi

4229

Semidin

Kamper Oğlu

Sali

1886

Çiftçi

4230

Sebedin

Çalta Oğlu

Yakup

1886

Çiftçi

4231

Sefedin

Halil Oğlu

Osman

1885

Çiftçi

4232

Sali

Emurla Oğlu

Karaman

1865

Çiftçi

4233

Salim

Emurla Oğlu

Osman

1882

Çiftçi

4234

Saledin

İdze Oğlu

Resit

1882

Çiftçi

4235

Selim

Hıdır Hoca Oğlu

Ahmet

1833

Çiftçi

4236

Sinan

Çaça Oğlu

Hasan

1878

Çiftçi

4237

Sabedin

Hıdır Hoca Oğlu

Eredin

1881

Çiftçi

4238

Sulüman

Hıdır Hoca Oğlu

Eredin

1887

Çiftçi

4239

Salim

Hıdır Hoca Oğlu

Eredin

1893

Çiftçi

4240

Sebedin

Hoca Oğlu

Osman

1869

Çiftçi

4241

Suliman

Hoca Oğlu

Mustafa

1889

Çiftçi

4242

Sadula

Mola Musa Oğlu

Ali

1854

Çiftçi

4243

Sali

Emin Oğlu

Memet

1869

Çiftçi

4244

Salidin

Çolak Oğlu

Suliman

1886

Çiftçi

4245

Sali

Kelek Oğlu

Yuvan

1870

Çiftçi

4246

Sali

Citli Oğlu

Metzat

1854

Çiftçi

4247

Sadet

Deli Hasan Oğlu

Hasan

1873

Çiftçi

4248

Suliman

Deci Oğlu

Temur

1886

Çiftçi

4249

Suliman

Deci Oğlu

Temur

1891

Çiftçi

4250

Celil

Palestis

Mehmet

1859

Çiftçi

4251

Cafer

Simsih Oğlu

Zinel

1836

Çiftçi

4252

Talip

Enota Oğlu

Dervis

1891

Çiftçi

4253

Talip

İbiş Oğlu

Mustafa

1889

Çiftçi

4254

Celil

Efoğlu

Muemin

1887

Çiftçi

4255

Temur

Dizi Oğlu

Mozat

1850

Çiftçi

4256

Celil

Dizi Oğlu

Ramadan

1856

Çiftçi

4257

Fizula

Fele Oğlu

Resvan

1884

Çiftçi

4258

Fedai

Calta Oğlu

Yakup

1889

Çoban

4259

Hasan

Pistan Oğlu

İbraim

1863

Çiftçi

4260

Halil

İbiş Oğları

Sulüman

1870

Çiftçi

4261

Hasan

Bosnak Oğlu

Emin

1866

Çiftçi

4262

Hamit

Topal Sali Oğlu

Necip

1893

Çiftçi

4263

Hasan

Halil Oğlu

Osman

1874

Çiftçi

4264

Hasan

Hoca Oğları

Sali

1881

Çiftçi

4265

Halil

Çalta Oğları

Bekir

1855

Çiftçi

4266

Halit

Çaça Oğlu

Muemun

1874

Çiftçi

4267

Hasan

Çaça Oğlu

Mehtula

1829

Çiftçi

4268

Hasan

Hoca Oğlu

Sulüman

1867

Çiftçi

4269

Hasan

Sıboş Oğlu

Ferat

1869

Çiftçi

4270

Hasan

Edsi(a) Oğları

Ahmet

1889

Çiftçi

4271

Halil

Pistan Oğlu

Aziz

1867

Çiftçi

 

 

 

 

 

 

YEKÜN

179 KİŞİ

 

 

 

 

 








Dedeler köünde  bisiklet turnuvası ne güzel bir etkinlik....Var mı bizim köylerde bu etkinliklerden? 










BU BİR MÜBADELE HİKAYESİNİN ANLATILDIĞI RADYO HİKAYESİ

KOZANA HATIRALARI......

Selam Mübadil insanların fotoğraflarıyla birlikte bir mübadele hikayesi anlatımı burada....Bakalım kimlerle ortak hikayelerimiz var?...