SEN MUHACİRSİN!!!!!!! NERAYDA ALİ AKMONA BARAJ GÖLÜ FOTOĞRAFLARI EŞLİĞİNDE

Merhaba  

Kırımşah'lı Arap Demiroğlu'nun kaleminden  ailesine ait hikaye aşağıda...herkesin ailesinden bir parça gibi........ fotoğraflar Kozana'ya bağlı Ali Akmona baraj gölüne ve köyüne ait......

Evimizin arkasındaki okul yeni açılmış bende birinci sınıfa kayıt olmuştum. Siyah önlük, kolalı yaka ile mahalle arkadaşlarımla okul yolunu sevinç ile tutmuştuk. Sınıfımız belli oldu öğretmenimizin eşliğinde sınıfımıza geldik. Sınıfta arkadaşlarla kaynaşmaya başlamıştık. Bir çocuk evimizi sordu, evimizi sınıfın penceresinden gösterdim bana ;

- sen muhacirsin o zaman deyince ben cevap veremedim.

Aksamı dört gözle bekledim, babam dükkânımızı kapatıp az geç gelirdi. Anneme muhacir sözcüğünün ne demek olduğunu sormadım, çünkü onun okuması yazması yoktu, bilemez diye düşündüm. Babam nihayet geldi ben karşısına dikilip yüzüne bakarak;

- Baba biz muhacir miyiz?

- Evet, oğlum biz muhaciriz.

- Muhacir ne demek baba?

- Babam ; otur bakalım şöyle karşıma dedi anlatmaya başladı. Oğlum bizler Sungurlu'ya Selanik’ten geldik, onun için biz muhacir olduk.

- Baba neden Selanik’ten buraya geldik peki?

- Oğlum bizler 600 yıl Osmanlı Devleti bayrağı altında Selanik’i idare ettik. Sonra Selanik Yunanların eline geçti 12 yılda Yunanlıların idaresi altında kaldık. Bizim bu muhacirliğimiz ikinci defa: ben doğmadan balkan savaşı olunca biz bölgece bir tarafa göçmüşüz, sonra oradan yeniden köyümüze dönmüşüz. İşte o günlerde Yunanlıların emrine girmişiz. Atatürk kurtuluş savaşını kazanınca bizleri oradan Yunan egemenliğinden kurtarmak için Anadolu yaşayan Rumlarla bizleri mübadele yaptı. İyi hatırlıyorum oğlum; köydeyken bizim köye 300 hane Rum geldi onlarla dört ay beraber yaşadık. Sonra Selanik’e geldik. Üç ay orada çadırlar içinde bekledik, gemi gelmesini. Bir gün gemiye bizi doldurdular sizler Anadolu’ya gidiyorsunuz dediler gemi hareket ederken kimi insanlar sakladıkları silahları çıkartarak Selanik’e doğru ateş etti. Vapur yolculuğumuz böylece başladı vapurda küçük kardeşim Kasım öldü. Onun ölüsünü denize attılar. Bir gün İstanbul’a geldik. İstanbul’da zenginin birisi; gemideki insanlara sıcak ekmek helva dağıttı, günlerce sıcak yemek yememiştik. Bir hafta yolculuktan sonra Samsun'a çıktık. O gün yaylılarla Ordu'ya doğru hareket ettik. Ordu’da iki ay kaldık. Orada sıtmadan insanlar ölmeye başlamıştı, biz yeniden göçe başladık. Çorum’un Mecitözü ilçesinin Karaca öğren köyüne yerleştik. Bu köyde altı ay kaldık. Dedenin abisi Sungurlu'ya gelmişti. Abisinin yanına gelmek istedi bizde buraya yerleşmiş olduk.

- Peki baba komşularımız diğer insanlar onlarda mı muhacir?

- Evet oğlum onlarda muhacir.. kimisi bizim köyden Kırımşalı, kimisi Cumalı, kimi gelinlerimiz ise başka köylü yani Uçanalı, Katransa, Gırametikli, Kölemezli ama ağırlıklı olarak bizim köylü ile Cumalı burda.

- Peki baba oradaki mallarımız ne oldu ?

- Onların hepsini orada bıraktık yedi yüz koyunumuz, beş yüz dönüm arazimiz vardı hep orda kaldı orda zengin iken, burada fakir durumuna düştük.

- Baba biz Selanik’e nereden gitmişiz.?

- Oğlum biz oraya Konya’dan göçmüşüz. Bizler Yahya Bey Yörüklerindeniz.

derdi rahmetli o günkü çocukluğumla muhacirliğimi anlamış muhacir oluşumdan da her zaman gurur duymuşumdur.

Arap Demiroğlu

İkinci kuşak mübadil

Aile tarihine ait hikayeyi bizimle paylaşan Arap bey'e teşekkürler                                                                                     Sevgilerimle

EMANET ÇEYİZDE GEÇEN KAYLAR HİKAYELERİ ve KAYLAR/ KAYALAR'A AİT BAĞLI KÖYLER

Kemal Yalçın Emanet Çeyiz adlı mübadele kitabında aşağıdaki anıyı aktarmıştır.
Emekli bir öğretmen olan İbrahim İşler  belleğinin en derinlerinde kalan izlerden Kayalar'da ki 1921 yılının karakış ayından başladı anlatmaya.......

"Kayalar'da kışları çok sert geçermiş, karakış Ocak ayının ortasından şubat ortalarına kadar geçen günler kar, buz çok olurmuş memleketimizde...kapı kolunu biraz fazla tuttun mu elin yapışır kalırmış demire....ben işte böyle bir zamanda, 1921 yılının karakış ayında Kayalar'da dünyaya gelmişim.

Kayalar yüz kadar köyü olan büyük bir kasabaymış.Biz Kayalar'ın içinde oturuyormuşuz.

.................. 

Kayalar'da Rum esnaf yokmuş. Alışverişlerini Kozana'da ki Rum esnaflardan yaparlarmış. Rumlar Türkçe bilirlermiş.

Lise yıllarından itibaren geçmişimizi, Yunanistan'da ki Kayalar'daki yaşamı, evimizi barkımızı daha çok merak eder oldum.Uzun uzun anlattırdırırdım anneme, babama kökümüzü, dalımızı, budağımızı....Kayalar'dan dört yaşındayken ayrılmışım.Çok silik izler var belleğimin derinliklerinde....Ama duya duya Kayalar'ı görmüş gibi oldum. Çok özledim oraları..Babam,annem,akrabalarım çok istediler oralara gidip görmeyi....Olmadı! özlem içinde ah bir görsem! diye diye ölüp gitti insanlar....

Kemal Yalçın'ın Emanet Çeyiz adlı birçok ödül alan mübadeleyi anlattığı kitabından.....

Necati Cumalı 1996 yılında Yrd.Doç.Dr Songül Taş'a verdiği röportajında Kayalar'dan şöyle bahsediyor: 

"Kayalar" değil "Kaylar" 'a' yok arada.Onu bizim Türkler ilave etmiş. Doğru adı "Kaylar".Soyadım Kaylar köyünden Cuma'ya dayanır. Cuma da tarlaları filan var, çiftlikleri filan var annemin, annemin ailesinin....Kaylar'ın toprağı üç kişi arasında bölünmüş.Birisi annemin ailesi Topallar, birisi Cumalı Akif beylerin...onlar Merzifon'a yerleşmiş, bir de Cemal beyler var.Onlarda Bursa'ya yerleştirilmiş."diye anlatıyor.

Cumalı'nın adını verdiği beylerin varlığını Kaylar mübadili büyüklerimiz doğruluyor. Bugün 98 yaşında olan Mehmet Kırca: " Cuma beylerin diyarıdır" diyor.....
Peki mübadeleden sonra bizimkilerin bıraktığı  bu köylerden biri olan Kırımşa'ya Anadolu'nun neresinden gelip  yerleştiler  derseniz eğer; onu da İhsan Tevfik'in Mübadele isimli kitabından Sivaslı İlya'dan öğreniyoruz.

"Suşehri Şaryeri'nden  Yunanistan'da bugün Kozani vilayeti Kayalar kazasına bağlı Krimse'ye 80 hane gitmiş büyükleri..Türkler zamanındaki adı "Kırımse" olan köye ordan gelen muhacirler "Kırımşa" diyorlar. Köyün şimdiki adı "Messovouno" dağın içi, yarımdağ gibi bir anlamı var... Köy sırtını Ağustos dağlarının (Vermion) eteklerine yaslamış.....Kırımse şimdi 100-120 hanenin yaşadığı büyük bir köymüş. İlya'nın köyü Kırımse köyünün arkasında adını köye veren "yarımdağ" var. Bu dağ köyün en yüksek dağı olan Ağustos Dağlarının uzantısıdır. Krimse'nin önünde batı yönünde ise Askio dağı var. Kırımse'den Katransa'ya oradan Vodina'ya doğruysa Kaymakçalan Dağları uzanıyor.

Kırımse köyü

İki yerleşim yeri olan (Aşağı Kayalar-Yukarı Kayalar) Kayalar'da  Barth'ın ziyareti sırasında (1862 sonbaharı) 800  hane vardı, ayrıca oradan idare edilen kazada toplamda 44 köy bulunuyordu.At sırtında 

Karmişe köyünden gelenlerin  lâkâpları

Alacamusaoğulları                               Kerembeyoğulları

Abbashocaoğulları                               Karabehlüloğulları

Ömerağaoğulları                                 Alipaşaoğulları                     

Balcıoğulları                                        Tokuoğulları

Çobanoğulları                                      Bireşeoğulları

Dizaroğulları                                        İslâmağaoğulları

Merdanoğulları                                    Karaoğulları

Alacaoğulları                                       Alacamusaoğulları

Kocafettahoğulları                              Dağlıoğulları

Şabançavuşoğulları                            Kocaalioğulları

Sülüoğulları                                        İbrahimağaoğulları

Savranlar                                            Hasanbeyoğulları

Elmasoğulları                                     Sülüoğulları

Daneoğulları                                       Şaturoğulları

Merdanoğulları                                   Adilbeyoğulları

Danealioğulları                                   Asımbeyoğulları

Timurşahpehlivanoğulları                  Çavuşoğulları

Kasooğulları                                        Topçuoğulları

Arifoğulları                                          Sülüosmanlar

Toskaoğulları                                       Karavelioğulları

Süleymançavuşoğulları                       Ustaoğulları

Halilağaoğulları                                  Yaşarbeyoğulları

Rasuloğulları                                       Abbashocalar

Yakupustaoğulları                               Balakoğulları

Danealioğulları                                   Kocaşerifoğulları

İbrahimçeoğulları                               Anifolar

Karatimuroğulları                               Boşnakoğulları

Pehlivanoğulları                                 Feyzobeyoğulları

Saitoğulları                                         Ahmetçeoğulları

Hasanköy'den gelenlerin lâkapları

Haliloğulları                                        Kara İsmailoğulları

Kara Bayramzade                                Hacı İslâmzade

Hacı Hasanzade                                  Karacazade

Malkoçzade                                         Çiftçizade

Çavuşzade                                           Heybetoğulları

Yüzbaşızade                                        Kara Abdizade

Hamzazade                                         Emoşzade

Kalkanlızade                                      İbişzade

Musacıkzade                                      Çamzade

Halkozade                                         Celozade 

Muslihzade                                       Abuşzade                                    Kara Abdizade                                  Fevzizade  

Salihzade                                          İboşzade

Topal Bayramzade                           Heybetzade

Kenanzade                                        Keyvanzade      

Manastır Vilayeti Kozana Livası Kayalar Kazası'na bağlı köyler

1-Yukarı Kayalar                                  2-Koçana

3-Cuma                                                 4-Trepeşte

5-İneoba                                               6-Çalcılar

7-Kanof                                                8-Gramatik

9-Evcane                                             10-Köseler

11-Öğelemez                                       12-Moralar

13-Şeyh                                               14-Karmişe

15-Palihor                                          16-Debre

17-Kozlu                                            18-Anburye

19-Hasanköy                                     20-Kolarca

21-Cami                                            22-Linga

23-Salpova                                       24-Haydarlı

25-Arine                                           26-Celelli

27-Lenife                                         28-Kırımça

29-Voyvodina                                   30-İğneli

31-Langa                                         32-Erdoğmuş

33-Durgutlar                                   34-Çor

35-Pazarköy                                    36-Nalbant

37-Karaağaç                                   38-Sarayçeşme

39-Katranca                                   40-Turgutlar

41-Arnebe                                      42-Otuzlar

43-Hasanoba                                 44-İspançe

45-Frankoca                                  46-Karamık

47-Gavriçko                                   48-Balhor

49-Hacılar Çiftliği köyü               50-Komana

51-Kayalar köyü                          52-Garamık

53-Albanköy                                54-Cumalı

55-Solope                                    56-Konuk

57-Bayraklı                                 58-Yapraklı

59-Karapınar                              60-Kırımşah

61-Ayranlı                                   62-Hacılar

63-Keçeler                                   64-Üsküpler

65-Çukuranbar                           66-Hayderaki

67-Rodnik                                    68-Küçükmatlı

69-Nolyani Zir                             70-Matla

71-İğne                                         72-Hamit

73-Sararlar

MAHALLELERİ

1-Emirhan                                                       2-Kepçe

3-Urfa                                                              4-Saray

5-Bala                                                              6-Pazar

7-Yukarı mahalle                                            8-Çakır

9-Şeyh                                                            10-Orta

11-Aşağı                                                         12-Hüdaverdi

13-Camlı                                                        14-Yala 

ÇİFTLİKLER

Radoniş Çiftliği
Şişan çiftliği
Hacılar Çiftliği

GÜNCELLEME

4 yıllık emeğimin sonucu olan kitabımı 2018 yılında yayınladım. Vefa örneği olmasını istediğim için ; doğduğu toprakları bir daha göremeyen buğulu,elâ gözlü tüm mübadillere ithâf ettim. 

Umarım birçok mübadile faydası olur. Kitapta Kozana'ya bağlı 61 köyde yaşayan 5140 Türk-Müslüman-Erkek nüfusa ait bilgiler bulunmaktadır. Kitabı almak isterseniz eğer sertaccihan@hotmail.com adresinden bana mail atmanız yeterlidir.