6 Kasım 2017 Pazartesi

VAZİYETLERİ TÜRK KALBİ TAŞIYAN HER İNSANI AĞLATACAK BİR MAHİYETDEDİR.....YARDIM EDİNİZ! YARDIM EDİNİZ!





MUHACİRLERE YARDIM EN BÜYÜK DİN BORCUDUR..

       Yunan –Türk Savaşı haline dönüşen Türk İstiklal Savaşı sona erdiğinde Anadolu’nun batısında 640.000 ev yakılıp yıkılmış, 1.500.000'den fazla Müslüman iç kısımlara göç etmişti. Lozan Barış Antlaşması görüşmelerinde Türk Heyeti, 20 Ocak 1923 tarihinde bir Memorandum (bir devletin başka bir devlete siyasal bir sorunla ilgili olarak gönderdiği uyarı yazısı, diplomatik nota) sunarak,   Yunanistan’ın Türkiye'ye verdiği zararı 1.341.639.505 Türk Lirası olarak belirtmiştir. Listeler halinde Yunan ve Rumların yakıp yıktığı şehirlerin adlarını, ev ve mağazaları, otel, anterpo, din ve eğitim yapıları, fabrikalar, işyerleri, değirmenler, v.b. ve bunların değerleri gösterilmiştir…
 Yakıp-yıkılmış kentlerin    Yakılıp–Yıkılmış evler     Savaştan önce var olanlar      Kayıpların değeri
ADI                        KONUTLAR                  KONUTLAR                      TUTARI     
Manisa                            13.638                              14.773                           73.042.009           
Alaşehir                            4.350                                4.500                            16.311.000         
Salihli                                2.000                                2.000                             9.050 000        
Kasaba                               6.126                                6.326                           24.068.530         
Gemdens(Gördes)               431             Tüm yerle bir edilmiştir               868.000
Aydın                                  6.243            Tüm yerle bir edilmiştir           34.437.000
Nazilli                                  2.121           Tüm yerle bir edilmiştir.            9.647.800
Sanbe(Sahne)                     1.731            Çoğu yakılıp-yıkılmıştır             7.434.900
Mihaliç                                1.965           Tüm yerle bir edilmiştir              6.591.000
Pazov Köy(Pazarköy)         408            Tüm yerle bir edilmiştir             820.000           
Bilecik                            2.245                   Tüm yerle bir edilmiştir              1.136.000  
 Söğüt                          948                          Tüm yerle bir edilmiştir              2.940.00        
 Yenişehir                   1.187                     Yarısı yakılıp yıkılmıştır          5.136.000
Bozöyük                     748                       Tüm yerle bir edilmiştir           1.126.000
Pazarcık                     644                       Tüm yerle bir edilmiştir             1.995.000     
İznik(Nice’e)                615                               648                                 1.467.400    
Kara-Mürsel                     830                              847                                 9.106.500           
Yalova                            232                                286                                  772.960         
Eskişehir                     1.867                  Bir parçası yerle bir edilmiştir.      28.860.000
Mihaliçcik                    905                     Tüm yerle bir edilmiştir                 3.364.750 
Uşak                              1.977                  Çoğu yakılıp yıkılmıştır               15.496.810   
Gediz(K’edos)                694                   Tüm yerle bir edilmiştir            1.815.700   
 Çivril                              405                    Tüm yerle bir edilmiştir                1.539.800  
Takmak(Eşme)             307                   Tüm yerle bir edilmiştir              897.000  
Bandırma                        1.305                Çoğu yakılıp yıkılmıştır                  49.122.000  
Afyon Karahisar              394                  Bir kesimi yerle bir edilmiştir       2.123.495……
TOPLAM                     54.205               TOPLAM                                        305.271.214  

Sunulan bir başka listede  Yunan işgaline uğramış her bir sancağın şehir, kasaba ve köylerinde yakılıp –yıkılmış  eğitim yapıları, fabrikalar, çiftlikler, evler, kutsal  mekanlar v.b. yapıların sayısını ve değerlerini belirtmektedir.

SANCAK                                              Yakılıp-Yıkılmış Yapılar       Zararın Türk Lirası Olarak Tutarı

     İZMİR                                                      13.599                                                            53.562.203
   SARUHAN                                               9.084                                                                8.752.261
   AYDIN                                                      3.326                                                                7.995.633
   DENİZLİ                                                     634                                                                  786.717
   BURSA                                                    13.668                                                             16.837.000    
   ERTUĞRUL                                             3.235                                                             27.476.597
   İZMİT                                                     17.728                                                             27.476.597
  ESKİŞEHİR                                            21.711                                                             30.642.110
  BALIKESİR(KARASİ)                           6.385                                                             21.480.495       
  AFYONKARAHİSAR                                278                                                                 354.980              KÜTAHYA                                                   894                                                               1.362.744
  HAYMANA KAZASI                              1.127                                                                  206.305
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
TOPLAM                                              86.669                                              177.310.945                       

Lozan Barış Antlaşması görüşmelerinde Sancaklara bağlı şehir, kasaba ve köylerde ev eşyası, ticaret eşyası, para, tarım araç ve gereçleri, makineler, taşınır taşınmaz mallardan alınıp götürülen ya da yok edilenlerin değerini gösterir liste:
 SANCAK                                       Zararın Türk Lirası Olarak Tutarı
___________________________________________________________________
İZMİR                                                               63.831.731          
SARUHAN                                                     112.084.244
AYDIN                                                            110.784.822  
DENİZLİ                                                            1.220.517
ERTUĞRUL                                                   21.114.032
BURSA                                                            36.857.600
İZMİT                                                             98.234.805
ESKİŞEHİR                                                   22.699.038
KARASİ(BALIKESİR)                                90.369.736
AFYONKARAHİSAR                                    1.032.750
KÜTAHYA                                                        5.546.425
ÇANAKKALE                                                    122.321
HAYMANA                                                      2.338.312
 TOPLAM                                                       567.235.341

Bunun yanı sıra alınıp, Yunanistan’a götürülen veya yok edilen taşıtların ve hayvanların sayısını ve değerini gösteren liste( HAYVANLARIN VE TAŞITLARIN DEĞERİ FRANK OLARAK YAZILMIŞTIR.)
İZMİR                                 20.441.206
SARUHAN                          11.073.702
AYDIN                                  4.278.755
DENİZLİ                              2.764.535
BURSA                                 6.921.267
ERTUĞRUL                        6.711.891
İZMİT                                   9.969.582
ESKİŞEHİR                        27.498.755
KARASİ(BALIKESİR)       2.280.351
AFYONKARAHİSAR         1.076.710
KÜTAHYA                             7.236.710
HAYMANA KAZASI           2.799.100
   TOPLAM                          112.032.425

Yunanlıların işgal ettikleri yerlerden toplayıp götürdükleri  hayvanların miktarı:
AT                                       : 134.040
EŞEK                                  :   63.926 
İNEK ve ÖKÜZ                 : 264.980
MANDA                              : 228.230 
DEVE                                  :     8.504 
KEÇİ                                   : 821.339
KOYUN                              : 1.770.316
   İşgal altındaki diğer yerlerde de durum farklı değildi. Karadeniz'de 500’e yakın köy tahrip edilmiş, Mübadele sırasında da evlerin çoğunun kapı ve pencereleri  sökülerek kullanılmaz hale getirilmişti. Oturulabilecek durumda olan evlerin bir kısmı evsizler veya evlerinin durumundan hoşnut olmayanlar tarafından işgal edilmiş, ayrıca "bedel-i icardan" faydalanılarak ücret karşılığında varlıklılar tarafından, gidenlerden, satın alınmıştır..
   Maddi kayıpların yanında insan kayıpları, esir edilerek götürülenler ki; bunların arasında kadınlar vardır. Binlerce kadın zorla götürülmüştür. Götürülen Müslüman kadınlara misilleme olarak Yunan vatandaşı olan kadınlar, Kırşehir’deki kampa gönderilerek burada tutulur.Gerek esir kadınların, gerekse zorla götürülüp, alıkonulan kadınların serbest bırakılması için, karşılıklı değiş tokuş yapılarak Müslüman kadınlar kurtarılmaya çalışılmıştır.
   Kanla sulanmış Rumeli’den,  kanla sulanan Anadolu’ya göç başladığında, harab olmuş topraklara, perişan bir halde ulaşan muhacirlerin hayatta kalmasını sağlayıp, onların  yiyecek, giyecek, sağlık, barınma sorunlarını süratle çözmek yeni Türk Devletinin ve hükümetinin en önemli meselesi olmuştu.
    Bir taraftan savaşta harab olmuş  Anadolu’yu imar etmek, diğer taraftan  uzun süren savaşlar sonucu  elindeki maddi kaynakların tükenmiş olması göçmenlerin ihtiyaçlarının yeterince giderilememesinde en büyük etkendi.Balkan Savaşı, I.Dünya Savaşı ve Türk İstiklal  Savaşı yıllarında olduğu gibi ihtiyaçları gidermek için Müslüman ülke halklarından ve Dünya’daki merhamet sahibi insanlardan muhacirler için yardım isteyen çağrılar  yapılmaya başlanacaktı.

Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın  Hilal-i Ahmer öncülüğünde;

YARDIM EDİNİZ…
          Kışın şedâîdine, düşmânın mezalimine göğüs gererek çoluk çocuklarıyla memleketimize ilticâ etmiş bulunan yüzlerce, binlerce din ve kan kardeşlerimiz bizden muâvenet şefkat ve teselli bekliyor.
     Senelerden beri zâlim ve rezil milletin taht idaresinde esir kalan bu mazlum ve bahtsız kardeşlerimizi şehrimizin her tarafında görüyorsunuz. Çehrelerinde aks eden açlık, korku ve zulmün verdiği ızdıraplar,  his eden ve hakiki bir……………
 çığlıkları yükseliyordu.

Gazeteler yardım yazıları kaleme alarak, halka durumun vahametini anlatmaya çalışıyordu.

Giresun’ da münteşir”Yeni Yol”refikimizin 6 Kanunuevvel 339 nüshasından.......

                MUHACİRLERE YARDIM EN BÜYÜK DİN BORCUDUR.

             "Bizden göreceği müzâherete istinaden Lozan sulhunun bahşetdiği mübâdele ahkâmına riâyet eden Türk kardaşlarımız yurdlarını terk ediyorlar. Ve yeni bir yurdun cân-bahşa havasını teneffüse koşuyorlar. Geçen nüshamızdaki makalemizde bâhs ettiğimiz mazlûm kardeşlerimiz bir çok mezâlim altında inleye inleye, didikleye didikleye bir nefes-i vâ-peşinde belki ölerek ve belki de ölümden kurtularak hakiki hayâta, istiklâl hayatına atılmak istiyorlar.
        Tâalin bu zavallıları sürükleyüb çulladığı siyah ve mâtemli hayat 328 Balkan Harbinden beri devam ediyor. Ve o zamandan beri rahat bir nefes almayarak cehennem azabları içinde boğula boğula namus kaygusu, millet arzusu, çeken dindaşlarımız kaygularından kurtulmak arzularına nâil olmak üzere asil ve necip kardaşlarına kavuşmak içün atılıyorlar bu atılış, bu kurtuluş günü onlar içün en büyük bayram günüdür. Lakin gelirken o büyük bayrama kavuşabilmek içün adımlarını atarken rast geldiği dikenler değil, budaklar, keskin kılıçlar onlara ne mâtemi günler yaşatdı.
       Bunların mâtemine iştirâk etmek bayramlarını tes’id  etmek bizim içün en-zî şeref din borcudur. Bu iştirak ve tes’id ise elimizden gelen fedâkârlığı hamiyeti yapmak, mahzûn kalblerini sevindirmek olacakdır ki:
    O zaman hem cenâbı Allah’ın, o emr-i celîlesini tutmuş, hem de peygamber zî-şânınsânin nebevîsine itbâ’ı etmiş oluruz. Tarihi teşkilinden beri en âli ve insânî vazifesini ifa edegelen Hilâl-i Ahmer cemiyeti bu vazifeyi de deruhte etmişdir. Esaretten kurtulmak ve nurlu bir sabaha erişen öksüz yavrucaklar, sarışın kızları sevindirmek içün verilecek olan bir mikdâr para emin olalım ki; bize cennet kapusunu açacak, onları maddi sadete ve bizi manevi sadete ulaşdıracakdır.
     İslâm ve Türk vahdeti ne büyük bir vahdetdir ki; kendisi Cihân hükümetlerine en kuvvetli bir kitle-i beşer olarak takdim edilmişdir. Bu vahdeti temin eden , bu vahdeti nefsinde cem eden Türkiye Cumhuriyeti’ni ise mukaddes gayesine  vasıl olmak içün dünya üzerindeki Müslüman ve Türk âlemlerine hâmi olmak şerefiyle mübşirdir. Binaenaleyh hemcinsimize, arkadaşımıza karşı hamiyyetkâr bir varlıkla methali olmaklığımız  lazım gelir.
    Vatanımızı bir mamure-i medeniyete isal etmek, milletimizi kavi esaslar üzerinde yükseltmek vazifesiyle muvazzıf olduğumuz cihetle de, dost şefkatimize, ve hamiyyetkâr kollarımıza atılan  kardeşlerimize vesile-i teselli olmak bizim içün badi şeref ve selamet vatanımızı kâfildir. Muhacir kardeşlerimize yardımın en büyük bir din borcu olduğunu unutmayalım..

MUHACİR KARDEŞLERİMİZ İÇÜN
Balıkesir evlâdlarına;
      Yunanlıların zulüm ve şenâatinden kaçarak, müstakil İslam Türkiye’sine ilticâ eden din ve kan kardeşlerimiz hakkında hükümet lazım gelen vazife-i insâniyeyi imkân dairesinde ifâya çalışıyor. Bu maksadla yeni bir vekâlet kurulmuş, iskân ve iâşe işlerine başlamışdır. Öteden beri  insanların felâketli zamanlarında  feryâdı teâvünü derhal ifâya koşar. (Hilâl-i Âhmer)

“Çorum” refikimizin 20 Şubat 339 tarihli nüshasından:

GELEN KARDEŞLERİMİZ

          İki gün evvel şehrimize bir mikdâr muhacir geldi. Bu gelen zavallılar, düşman yumruğunun düşman fecâit ve şenâitinden birer  kurban olarak geliyorlar. Aramıza karışan bu zavallı bedbaht insanlar, bizim din kardeşlerimizdir. Onların harâb olmuş gönüllerini tamir, gözyaşlarını durdurmak bize merteb bir hak ve vazifedir. Dünyada en feci felaket  muhâceretdir. İşte bu zavallı kardeşler bu felakete maruz kalmışlardır. Bu mevsimin bütün şiddet ve merhametsizliğine mukabil hayatımızı siyanet içün ne gibi tedbir ne gibi irâler teminine mecbur isek, evden, barakadan,…kda, yorgandan, yiyecekden, içecekden her şeyden mahrûm olan bu zavallı insanlarda ayni şeyi his etmekde ,aynı istirâhât ıaramakdadır. Öldürücü soğuğun  tesirinden moraran elini annesinin koynundan çıkaramayan bir yavrunun uçuk benzi, ölgün gözleri , kalblerimize açılan en elim bir yara manzarasıdır. Merhamet  vemuâvânete muhtaç olan bu kardeşlerimize sızlayacaktır. Onlarda terk ettikleri diyarın birer sakini, birer âşiyân sahibi idi. Yumruk, bıçak, katl, ve zulüm altında her gün biraz daha hayatını gaib eden, her gün biraz daha soyulan bu zavallı insanlar, son çare-i hadayat? olmak üzere bizim kucağımıza atıldılar. Biz kucağımızda göstereceğimiz yerle onların üşümüş damarlarına vereceğimiz hararetle bu zavallı insanları kurtaracak. Türk nüfûsunun adedini arttırmış olacağız. Tevali eden uzun harb seneleri bize pek çok nüfus gaib ettirdi. Bu gün elimizde bulunan topraklar; insana muhtâçdır. Harb seneleri içinde gaib ettiği bir çok menfaat ve istirâhti cemali bir mesai ile telâfiye mecbur olan bizim gibi milletler, bir takım esbâb-ı nahtında vaki olan dahili muhâciratını men ettiği gibi ecnebi diyarında yaşayan milletdaşlarını da istifâdeli şerâit dâhilinde memleketlerine celb ve avdet etmekte Bugün Amerika sanayi ve iktisâdiyanın en yüksek bir nokta-i tekâmüle çıkışı, Amerikalıların hâricden gelen akın akın muhâcirlere hüsnü kabul göstermesi, onların insani mesâisinden istifâde etmesi neticesidir. Hali hazırda kadın, erkek, çoluk çocuk dâhil olduğu halde mecmû on iki milyon küsûr nüfûsahâvi olan Türkiye, istikbali içün çizdiği itlâ Ve tekâmül programını elinde mevcûd araziye nisbetle bu kadar…

TÜRK KALBİ TAŞIYAN HER İNSANI AĞLATACAK BİR MAHİYETDEDİR

        Bütün bu yoksul ve muhtâç mâvenet insanlar, yabancı bir neslin ve milletin evladı değildir. Hepsi senelerce bizimle birlikde şehamet ve fedakarlıkda bulunmuş, hepsi gayib ettiğimiz Rumili’nin saf ve masum Türkleridir. Onlar sefil ve perişan sürünürken evlerinde müsterih olarak yiyecek-  içecek, yatub kalkacak tek bir insan tasavvur edemiyoruz.
Muavenetinizin az veya çok olmasından sakladığınız en ufak bir parada bir fakirin gönlünü alacak, evini barkını gayib etmiş bir aileyi bahtiyar ederek sefaletten kurtaracaktır.
Teberûâtınızı Hilâl-î Ahmer Cemiyetine tevdi ediniz…
Yardım ediniz,Yardım ediniz!......

DERİNDEN SESLER
     (Samsun’da münteşir”Haber”refikimiz 3 Kanunu sani 340 tarihli nüshasından)

Samsunlular!...
Bu hafta içinde müdhiş furtunalar arasında hicret diyarından büyük bir kafile daha karışdı.!...
Zulmün ,vahşetin senelerden beri hedef yaptığı  bu kadar göğüslerin ekterisini? Cılız bir yavrunun ………………..bir kundağına setr ediyor!...Üç gündür yağan yağmur katreleriyle gözyaşlarını mezc eden zavallı felaketzedeler, iltica ettikleri müşfik yüreklerin büyük yardımlarına muhtaç her biri bir mukabei ?fecâat taşıyan bu perişan insanlara bizde insanlık hissi , Müslümanlık şefkatiyle muâvenete mecburuz!...
SAMSUNLULAR!....

     Sizler; iki büyük harb devresinde düşman simitlerinin cefasını az çok görüb duydunuz emin olunuz ki; memleketimize atılan muhâcir kardeşlerimizin feryâd ve figanı, Averof’un çatlak mermilerinin uğultusundan daha müdhiş, tesirlerinden daha muharrib!...O mermiler, nihayet birkaç polad sinede birkaç küçük rahteler açdı. Bu figanlar koca bir cemiyetin kaleler kadar metin kalblerini deliyor….
      O mermilerin sadâsı nihayet âfâkı beldede üç parça belut dalgalandırdı. Bu bikeslerin niyazı ise semai vicdanımıza bir ok şeklinde yükseliyor.
  Zulmün, vahşetin tahrib edemediği başları muâzalleh sefalet alçaltmasın. Yunanlıların çiğneyemediği  vicdanları açlık kemirmesin!...
      O başlar ki; üzerlerinden geçen binlerce obüs danesine birer nazar-ı istihfâf fırlatarak yükselmiş, o vicdanlar ki; mezellet çamurları arasında elmas parçaları gibi asırlarca parlamışdı….Bu gün ise kararmağa yüz tutan bu solgun çehrelere rehâkârlıklarınız meşalkeş olsun!...
Samsunlular!..
    Ye’sin, elemin deldiği gönüllere zehirialûd bir havanın girmemesini isterseniz açılan menfezleri bankanot parçalarıyla kapayınız!..
O melun yamalıkları asrımızda çelik safhalardan daha metin ,daha kavidir…."

Çalışma ve çeviri Sayın Yrd.Doç.Dr.Leyla Kaplan'a aittir.


                                                                                                                                 Sevgilerimle



4 yıllık emeğimin sonucu olan kitabımı 2018 yılında yayınladım. Vefa örneği olmasını istediğim için ; doğduğu toprakları bir daha göremeyen buğulu,elâ gözlü tüm mübadillere ithâf ettim. 
Umarım birçok mübadile faydası olur. Kitapta Kozana'ya bağlı 61 köyde yaşayan 5140 Türk-Müslüman-Erkek nüfusa ait bilgiler bulunmaktadır. Kitabı almak isterseniz eğer sertaccihan@hotmail.com adresinden veya 05386748294 nolu whatsapp hattından bana  ulaşmanız  yeterlidir. 







2 yorum:

  1. Elinize sağlık. Işık tuttuğunuz olayları bilmemek dış güçlerin işine yarıyor. Geçmişi bilmeden başkalarının anlattıkları yetinirsek geçmişi yeniden yaşarız.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Haklısınız, çok doğru bir tesbit yapmışsınız. Atatürk ne demiş
      Geçmişini bilmeyen, geleceğini inşa edemez.

      Sil

YORUMLARINIZ BENİM İÇİN ÇOK DEĞERLİ....
HEPİNİZE ÇOKK TEŞEKKÜRLER...

BU BİR MÜBADELE HİKAYESİNİN ANLATILDIĞI RADYO HİKAYESİ

KOZANA HATIRALARI......

Selam Mübadil insanların fotoğraflarıyla birlikte bir mübadele hikayesi anlatımı burada....Bakalım kimlerle ortak hikayelerimiz var?...